تاثیر کمالگرایی بر نوجوانان و پیامدهای آن
کمالگرایی یکی از اختلالات شخصیتی است که تاثیر بسیار منفی روی همه ابعاد زندگی فرد میگذارد و در بسیاری از موارد مانع موفقیت فرد میشود. اگرچه اغلب افراد کمالگرایی را به عنوان یک ویژگی مثبت میشمارند، اما باید گفت که این ویژگی به هیچ عنوان ویژگی مثبت و خوبی نیست و نیاز به درمان دارد.
افراد کمالگرا برای انجام کارهای مختلف، استاندارد بسیار بالایی دارند و تا زمانی که به این استاندارد دست پیدا نکنند، راضی و خوشنود نخواهند شد. این استانداردها به قدری بالاست که میتوان گفت عملا آرمانی و دست نیافتنی است؛ به همین دلیل، افراد کمالگرا در اغلب موارد برای انجام کارها خود را شکستخورده میپندارند و این موضوع به مرور میتواند باعث بروز اختلالاتی دیگر مثل افسردگی در نوجوان شود. همچنین افراد کمال گرا انتظار دارند که سایر افراد نیز دقت و توجه ویژهتری، مثل خود، برای انجام کارها داشته باشند؛ از همین رو، نوجوانان کمال گرا در انجام کار تیمی و گروهی ضعیفتر عمل کرده و موجب رنجش سایر اعضای گروه میشوند؛ به همین دلیل، کمال گرایی در نوجوانان میتواند باعث انزوا و تنهایی نوجوان نیز شود.
اگرچه در اغلب موارد نوجوانان کمال گرا عملکرد بهتری در درس و انجام تکالیف درسی و مدرسه از خود نشان میدهند، اما تلاش زیاد و بیش از اندازهای برای انجام این کارها از خود نشان میدهند؛ همین موضوع باعث میشود که نوجوان فرصت کافی برای پرداختن به موارد دیگر مثل تفریح، آموزشهای غیردرسی، کتاب خواندن، گذراندن وقت با دوستان و … نداشته باشد.
کمال گرایی در نوجوانی، زمینه ساز کمال گرایی در بزرگسالی نیز میشود؛ از این رو بسیار مهم است که در صورت مشاهده علائم کمال گرایی در نوجوان، حتما اقدامات ضروری و لازم را انجام دهیم و برای درمان کمال گرایی به روانشناس مراجعه کنید تا عوارض کمال گرایی در سنین بزرگسالی نیز همراه فرزند شما نباشد.
در بسیاری از موارد نیز، کمال گرایی والدین باعث بروز کمال گرایی در نوجوانان و کودکان میشود. بسیاری از والدین که خود از دوران کودکی یا بزرگسالی با کمال گرایی درگیر هستند، این موضوع را به فرزند خود نیز القا میکنند و از فرزندشان نیز انتظار بهترین بودن دارند؛ همین موضوع، به مرور باعث بروز عادتهای کمال گرایانه در نوجوان میشود و کودک را دچار کمال گرایی میکند. پس بهتر است که اگر خود دچار کمال گرایی هستید، تا حد امکان به دنبال درمان باشید و این موضوع را به فرزند خود منتقل نکنید.
در این نوشته از کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، میخواهیم درباره کمال گرایی نوجوانان و تاثیرات منفی کمال گرایی در نوجوانان صحبت کنیم و روشهای پیشگیری و درمان کمال گرایی در نوجوانان را بررسی کنیم. اگر شما هم علائم کمال گرایی را در خود یا نوجوانان اطراف خود مشاهده کردهاید، پیشنهاد میکنیم در ادامه این نوشته با ما همراه باشید تا شیوه برخورد مناسب و درست با کمال گرایی نوجوانان را بررسی کنیم.
کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، امکان برگزاری جلسات مشاوره و روانشناسی برای کودکان و نوجوانان را در محیطی تخصصی و مناسب کودک و نوجوان را دارد. شما میتوانید برای درمان کمال گرایی نوجوان خود به کلینیک روانشناسی برگ سبز مراجعه کرده و از مشاورین و روانشناسان کودک متخصص کلینیک برگ سبز، کمک بگیرید.
منظور از کمال گرایی چیست؟
کمال گرایی ویژگی شخصیتی است که فرد در آن استانداردهای بسیار بالایی برای خود در نظر میگیرد و به بیان سادهتر، تلاش میکند تا همه کارها را بی عیب و نقص انجام دهد و تا زمانی که به این استانداردهای بالا دست پیدا نکند، از انجام کار خود راضی و خوشنود نخواهد بود.
کودکان و نوجوانانی که دچار کمال گرایی هستند، معمولا این ویژگی را به دو صورت بروز میدهند. گروه اول همه تلاش خود را برای رسیدن به اهداف و استانداردهای بالا به کار میگیرند و در نهایت، زمانی که میبینند با وجود این همه تلاش به خواسته خود نرسیدهاند، ناامید میشوند و دچار افسردگی میشوند. گروه دوم، از همان ابتدای کار چون میدانند که به مقصود خود نمیرسند، هیچ تلاش و اقدامی در جهت رسیدن به اهداف خود نمیکنند و در نهایت سرخورده و ناراحت میشوند.
کمال گرایی پیامدهای منفی زیادی برای نوجوانان و کودکان دارد و باعث بروز سایر اختلالات مثل افسردگی و اضطراب در کودک و نوجوان میشود. پس بهتر است که در همان ابتدای کار، به فکر درمان کمال گرایی در نوجوانان باشید و تاثیر کمال گرایی بر نوجوانان کاهش پیدا کند.
اگرچه بسیاری از افراد از کمال گرایی به عنوان ویژگی شخصیتی مثبت یاد میکنند، اما باید بدانید که کمال گرایی اثرات مخرب بسیار زیادی روی زندگی شما و اطرافیانتان خواهد داشت. افراد کمال گرا، پیوسته انرژی زیادی را صرف دستیابی به اهداف غیرواقعی خود میکنند؛ همین موضوع باعث میشود که افراد کمال گرا دچار مشکلات و اختلالات روان زیادی مثل افسردگی و اضطراب شوند.
معایب کمال گرایی در نوجوانان
کمال گرایی در نوجوانان معایب بسیار زیادی دارد؛ اگرچه اغلب افراد کمال گرایی را یک ویژگی شخصیتی مثبت و انگیزهای برای تلاش و دستیابی به اهداف میدانند؛ اما باید بدانید که پیامدهای منفی کمال گرایی و تاثیرات مفی کمال گرایی بر نوجوانان بسیار بیشتر است.
نوجوانانی که دچار کمال گرایی هستند، تلاش بیش از حد نرمالی برای دستیابی به اهداف خود دارند؛ تا اینجای کار، کمال گرایی خوب و موثر به نظر میرسد؛ اما اگر کودک موفق نشود چه؟ نوجوانی را تصور کنید که برای رسیدن به اهداف خود از بسیاری از نیازها و خواستههای خود گذشته و در نهایت موفق نشده است. قطعا این نوجوان ضربه سختی از این موضوع خواهد خورد و پیامدهای منفی آن روی روح و روان او تا مدتها با کودک همراه خواهد بود.
کمال گرایی در نوجوانان باعث بروز بسیاری از اختلالات روان شایع در این سن، مثل افسردگی و اضطراب، میشود و سلامت روان کودک و نوجوان شما را به شدت تهدید میکند. پیامدهای منفی کمال گرایی تا سالها در زندگی فرزند شما باقی خواهد ماند و حتی در دوران بزرگسالی نیز با او همراه خواهد بود.
یکی از پیامدهای منفی کمال گرایی در کودکان و نوجوانان، بروز افسردگی در سنین پایین است. افسردگی تنها مختص به بزرگسالان نیست و کودکان و نوجوانان نیز در شرایط حاد و سخت میتوانند درگیر اختلال افسردگی شوند. تحقیقات نشان میدهد که از هر چهل نوجوان، یکی مبتلا به افسردگی است؛ این موضوع بیانگر شایع بودن این اختلال روانی بین کودکان و نوجوانان است. ابتلا به افسردگی در سنین کودکی، تاثیر زیادی روی همه ابعاد زندگی کودک و نوجوان شما دارد و میتواند بهترین سالهای زندگی او را تحت تاثیر قرار دهد.
علت بروز کمال گرایی در نوجوانان
کمال گرایی میتواند به دلایل گوناگونی در نوجوان بروز پیدا کند. برخی از این موارد به دلیل سایر اختلالات روان است؛ اما اغلب آنها به دلیل شرایط محیطی است. در ادامه برخی از مهمترین دلایل بروز کمال گرایی در نوجوانان را بررسی میکنیم:
اختلالات روان
برخی از اختلالات روان میتواند باعث بروز کمال گرایی در نوجوان شود. به عنوان مثال، نوجوانانی که دچار وسواس فکری عملی (OCD) هستند، احتمال ابتلا به کمال گرایی بیشتری دارند. همچنین دانشمندان ثابت کردهاند که ترشح برخی از هورمونها و تغییر سطح برخی از هورمونها در مغز در بروز کمال گرایی موثر است.
OCD یا وسواس فکری یکی از اختلالات روانشناختی رایج در بین افراد است که متاسفانه بسیاری از افراد شناخت درستی از این اختلال ندارند. فرد مبتلا به وسواس فکری، دچار رفتارها و فکرهای تکرار شونده میشود و تا زمانی که به آنها نپردازد، نمیتواند آسوده باشد.
اعتماد به نفس و عزت نفس پایین
یکی دیگر از مواردی که باعث بروز کمال گرایی در نوجوان میشود، اعتماد به نفس و عزت نفس پایین است. نوجوانانی که عزت نفس پایینی دارند، از آن جایی که خود را پایینتر از دیگران میدانند، تصور میکنند که باید حتما به بالاترین درجات برسند تا مورد قبول دیگران واقع شوند.
اعتماد به نفس تاثیر زیادی در سلامت روان و روحیه کودکان دارد. کودکان با اعتماد به نفس بالا، در بزرگسالی نیز بهتر و موفقتر عمل میکنند. کودک با اعتماد به نفس، در اجتماع و حضور دیگران نیز بهتر ظاهر میشود و عملکرد بهتری از خود نشان میدهد.
آموزش و تربیت نامناسب
آموزش و شیوه تربیتی نامناسب نیز میتواند باعث بروز کمال گرایی در نوجوانان شود. در کشورهایی که سیستم آموزشی به صورت نمره و رقابتی است، کمال گرایی در نوجوانان بسیار بیشتر بروز پیدا میکند. همچنین کمال گرایی والدین و شیوه برخورد نامناسب با نوجوان نیز باعث بروز کمال گرایی در نوجوان میشود.
والدینی که کودک را بیش از اندازه تحت فشار قرار میدهند یا بیش از حد تشویق میکنند تا به بهترینها دست پیدا کنند، الگوهای کمال گرایی را در ذهن فرزند خود جای میدهند و این کودکان در آینده نیز، همچون والدین خود، دچار کمال گرایی میشوند.
کمال گرایی والدین موضوعی است که علاوه بر تاثیری که در زندگی خودشان دارد، روی زندگی و آینده فرزندان نیز تاثیر میگذارد. والدین کمال گرا، علاوه بر اینکه خود را در خطر قرار میدهند، تاثیرات منفی بسیار زیادی نیز روی زندگی و آینده فرزندان خود دارند. والدین کمال گرا معمولا به دنبال دستیابی به آرزوها و خواستههای کودکی خود از طریق فرزندان هستند و ممکن است فرزندان خود را برای دستیابی به خواستههای گذشته خود بیش از هر موقع دیگری تحت فشار قرار دهند. معمولا والدین کمال گرا، انتظار موفقیت و بهترین بودن را از فرزندان خود دارند.
درمان کمال گرایی نوجوانان
بهترین درمان برای کمال گرایی نوجوانان، مراجعه به روانشناس کودکان است. روانشناس کودک و نوجوان میتواند با ارائه راهکارهای مناسب برای کنترل و غلبه در کمال گرایی، به نوجوان شما کمک کند تا عادتهای کمال گرایانه خود را کم کند. این موضوع در مرور زمان باعث درمان کمال گرایی نوجوان میشود.
کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، آماده برگزاری مشاوره کودک و نوجوان برای درمان کمال گرایی است. شما میتوانید از طریق لینک زیر برای جلسات مشاوره کودک و نوجوان وقت رزرو کنید.
