تاثیر کاردرمانی جسمی و ذهنی برای کودکان مبتلا به سندروم داون
سندروم داون یک اختلال ژنتیکی است که در برخی از کودکان مشاهده میشود. کودکان مبتلا به سندروم داون، یک کروموزوم اضافه دارند و همین باعث میشود که همچون سایر کودکان نتوانند به یادگیری و حتی حرکت بپردازند؛ از این رو، کاردرمانی جسمی و ذهنی و شرکت در جلسات گفتار درمانی میتواند برای این دسته از کودکان بسیار مفید باشد و امکان داشتن یک زندگی عادی را برای آنها فراهم کند.
اختلال سندروم داون در برخی از کودکان از همان بدو تولد تشخیص داده میشود و برای گروهی دیگر میتواند تا یک سالگی به طول بیانجامد. نکته بسیار مهمی که در این بین باید به آن توجه داشته باشید، این است که کاردمانی جسمی و کاردرمانی ذهنی این کودکان را هرچه سریعتر آغاز کنید.
تحقیقات نشان داده است که کودکان مبتلا به سندروم داون، هرچه سریعتر آموزشها و درمان لازم را دریافت کنند، خیلی سریعتر میتوانند خود را با شرایط وفق دهند و کارهای شخصی خود را انجام دهند.
اگرچه تاکنون اختلال سندروم داون هیچگونه درمان قطعی ندارد، اما برخی از درمانها مثل کاردرمانی جسمی، کاردرمانی ذهنی، فیزیوتراپی، گفتار درمانی، موسیقی درمانی، بازی درمانی و … میتواند کمک بسیار زیادی به این دسته از کودکان کند تا زندگی راحتتر و بهتری داشته باشند.
متاسفانه همچنان بسیاری از والدین نسبت به تاثیر اینگونه از درمانها روی کودکان مبتلا به سندروم داون ناآگاه هستند و بر این باورند که این کودکان توانایی یادگیری و انجام کارهای خود را ندارند؛ به همین دلیل به سراغ درمانهای مناسب نمیروند.
در این نوشته از کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، قصد داریم درباره کاردرمانی جسمی و ذهنی کودکان مبتلا به سندروم داون صحبت کنیم و اثر این درمانها را روی بهبود عملکرد کودک بسنجیم. اگر شما هم کودک مبتلا به سندروم داون دارید، مطالعه ادامه این نوشته خالی از لطف نخواهد بود.
یکی از نکات بسیار مهمی که در مورد کودکان مبتلا به سندروم داون باید در نظر داشته باشید، شروع هرچه سریعتر کاردرمانی جسمی است. کاردرمانی جسمی به کودک مبتلا به سندروم داون این امکان را میدهد که حرکتهای خود را کنترل کند و کمکم مثل سایر کودکان بتواند راه برود، بازی کند یا کارهای شخصی مثل غذا خوردن را خودش انجام دهد. کاردرمانی جسمی تاثیرات بسیار مثبتی روی حرکات کودکان مبتلا به سندروم داون دارد و زندگی را برای این دسته از کودکان بسیار راحتتر و آسودهتر میکند.
کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین مرکز روانشناسی غرب تهران، امکان برگزاری کلاسها و جلسات کاردرمانی جسمی در محیطی کاملا حرفهای و با کمک پیشرفتهترین وسایل کاردرمانی جسمی را دارد. کاردرمانگران ما در کلینیک روانشناسی برگ سبز، همواره سعی میکنند تا از جدیدترین متدهای کاردرمانی جسمی کمک بگیرند. همچنین سعی شده است محیطی که کلاسهای کاردرمانی جسمی در آن برگزار میشود، کودکانه و رنگارنگ باشد تا بچهها از حضور در آن جا احساس آرامش بگیرند و جلسات کاردرمانی جسمی را با شوق و اشتیاق بیشتری ادامه دهند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد جلسات کاردرمانی جسمی در کلینیک روانشناسی برگ سبز و همچنین رزرو وقت کاردرمانی جسمی، روی لینک زیر کلیک کنید.
سندروم داون چیست؟
سندروم داون یکی از اختلالات ژنتیکی است که در آن فرد، یک کروموزوم اضافه دارد و همین کروموزوم اضافه باعث میشود که کودک دچار مشکلات جسمی و ذهنی مختلفی شود. علت سندورم داون این است که در برخی از افراد کروموزوم ۲۱ به خوبی جدا نشده و نهایتا به جای اینکه کودک دارای ۲ نسخه از این کروموزوم باشد، ۳ نسخه ایجاد میشود.
سندروم داون یکی از شایعترین اختلالات ژنتیکی در حال حاضر است؛ اما متاسفانه تاکنون هیچگونه درمان قطعی برای آن وجود ندارد. تنها میتوانیم با یکسری اقدامات مثل کاردرمانی جسمی، کاردرمانی ذهنی، گفتار درمانی، بازی درمانی، موسیقی درمانی، فیزیوتراپی و … زندگی بهتری را برای کودک مبتلا به سندروم داون به وجود آوریم.
علائم سندروم داون
خیلی از ما علائم سندروم داون را تنها در نشانههای ظاهری آن میبینیم، در صورتی که علائم سندروم داون میتواند بسیار گستردهتر باشد و علاوه بر نشانههای ظاهری، علائم ذهنی و رفتاری نیز داشته باشد. البته تشخیص اصلی سندروم داون تنها با تستهای مخصوص صورت میپذیرد و این علائم تنها هشداردهنده هستند. از جمله علائم سندروم داون میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
علائم فیزیکی
- گردن کوتاه
- صورت پهن
- سر و گوش کوچک
- چشمان برآمده و رو به جلو
- زبان متورم
- توان عضلانی کم
علائم ذهنی
- دارای رفتارهای تکانشی
- قدرت تجزیه و تحلیل ضعیف
- کم توانی ذهنی
- ظرفیت یادگیری کم
- دامنه توجه کوتاه
- حواس پرتی
- وسواس فکری
درمان سندروم داون
همانطور که به آن اشاره کردیم، متاسفانه سندروم داون هیچ درمان قطعی ندارد؛ اما با کمک برخی از تمرینها و روشهای درمانی میتوانیم شرایطی را به وجود آوریم که کودک مبتلا به سندروم داون بتواند آموزشهای لازم را دریافت کند و تا حد امکان کارهای شخصی را خودش انجام دهد و زندگی اجتماعی بهتری را تجربه کند. در ادامه برخی از مهمترین اقدامات درمانی برای کودکان مبتلا به سندروم داون را معرفی میکنیم:
کاردرمانی جسمی
یکی از اصلیترین و مهمترین اقدامات درمانی که برای کودکان مبتلا به سندروم داون باید انجام شود، کاردرمانی جسمی است. همانطور که پیش از این نیز به آن اشاره کرده بودیم، کودکان مبتلا به سندروم داون دچار ضعف عضلانی شدید هستند.
همین موضوع باعث میشود که انجام فعالیتهای حرکتی مثل راه رفتن، حفظ تعادل، نشستن یا انجام کارهای ظریفتر مثل تکان دادن انگشتان، نگه داشتن اجسام با دست و … برای این دسته از کودکان دشوار باشد یا کودک آن را بهگونهای اشتباه انجام دهد و باعث ایجاد مشکلات جسمی زیادی مثل کج شدن زانو یا اختلال در ستون فقرات کودک شود.
از این رو بسیار مهم است که کودک مبتلا به سندروم داون در جلسات کاردرمانی جسمی شرکت کند. در این جلسات، با کمک ماساژهای مخصوص، تمرینهای بدنی متناسب کودک و … از خشک شدن عضلات کودک جلوگیری میشود. همچنین با آموزش نحوه صحیح راه رفتن و نشستن به کودک میتوان از بسیاری از مشکلاتی که در آینده برای این کودکان به وجود میآید، جلوگیری کرد. علاوه بر این، کاردرمانی جسمی به انجام حرکات ظریفتر کودک کمک میکند و کودک شما پس از مدتی میتواند کارهای ظریف مثل بستن دکمه لباس یا گرفتن مداد در دست را نیز انجام دهد.
کاردرمانی جسمی به کودکانی که اختلالات حرکتی مختلف دارند، کمک میکند تا حرکات خود را اصلاح کنند و تا حد امکان زندگی نرمالی را در پیش بگیرند. برخی از اختلالات روان مثل اوتیسم یا بیش فعالی میتواند مشکلات مختلفی در نوع حرکت کودکان ایجاد کند. همچنین اسپاسم عضلات یا عدم تکامل مراحل رشد حرکتی باعث میشود که کودک بهخوبی و متناسب با سن خود نتواند حرکت کند. در چنین شرایطی، کاردرمانی جسمی کودک کمک میکند تا کودک شما حرکات خود را اصلاح کند و تا حد بسیار خوبی بهبود پیدا کند. کاردرمانی جسمی کودک شامل تمرینات و حرکات مختلف میشود که کاردرمانگر کودک متناسب با نوع اختلال حرکتی کودک آنها را انتخاب میکند.
کاردرمانی ذهنی
کاردرمانی ذهنی یکی دیگر از اقدامات بسیار مهم و حیاتی برای کودکان مبتلا به سندروم دان است. کودکان مبتلا به سندروم داون عموما دچار کمتوانی ذهنی نیز هستند؛ از این رو لازم است که با کمک کاردرمانی ذهنی، آموزش و یادگیری را برای این دسته از کودکان آسانتر کنیم. همچنین کودکان مبتلا به سندروم داون معمولا دچار حواسپرتی نیز میشوند؛ کاردرمانی ذهنی این امکان را به کودک میدهد تا تمرکز خود را بالا ببرد و بتواند سر کلاس درس بنشیند.
علاوه بر این، آموزش انجام کارهای شخصی مثل غذا خوردن، لباس پوشیدن، حمام رفتن و … نیز از جمله مواردی است که کودک مبتلا به سندروم داون باید یاد بگیرد و روی استقلال او بسیار تاثیرگذار است. معمولا چنین مواردی نیز در جلسات کاردرمانی ذهنی در قالب بازی درمانی به کودک آموزش داده میشود.
بازی درمانی یکی از تکنیکهای روانشناسی است که در آن روانشناس کودک و بازی درمانگر به کودک کمک میکند تا احساسات و عواطف خود را از طریق بازی نمایش دهد و درمانگر از این طریق میتواند به کودک راهکارهایی برای حل و کنار آمدن با مشکل ارائه دهد.
گفتار درمانی
گفتار درمانی نیز یکی از اقدامات درمانی برای کودکان مبتلا به سندروم داون به شمار میآید. اغلب کودکان مبتلا به سندروم داون، در گفتار دچار مشکل هستند و در اغلب موارد صحبت نمیکنند. برای آن که این دسته از کودکان نیز بتوانند با اطراف خود ارتباط داشته باشند و نیازهای خود را بهراحتی بیان کنند، گفتار درمانی برای کودکان مبتلا به سندروم داون بسیار ضروری است.
در گفتار درمانی بر روی مهارتهای زبانی و ارتباطی بیمار تمرکز میشود و سعی میشود که از طریق تولید صداها، آوا، استفاده درست از عضلات صورت و دهان، گوش دادن و … این مهارتها را در کودک تقویت کرد.
گفتار درمانی برای کودکان مبتلا به سندروم داون هرچه سریعتر آغاز شود بهتر است و هم روی اعتماد به نفس کودک شما تاثیرگذار است و هم توانایی برقراری ارتباط کودک بسیار افزایش پیدا میکند. فقط باید توجه داشته باشید که پیش از شروع گفتار درمانی، از توانایی شنوایی کودک مطمئن شوید؛ زیرا در کودکان مبتلا به سندروم داون، به دلیل تغییر شکل جمجمه، ممکن است که میزان شنوایی کودک کاهش پیدا کند.
گفتار درمانی کودک یک روش درمانی است که به کمک یک درمانگر متخصص به نام گفتار درمان صورت میگیرد. گفتار درمان با مهارت، آموزش و تکنیکهای مختلفی که به کار میگیرد، در ابتدا سعی بر شناسایی نوع اختلال گفتاری کودک و در مراحل بعدی درمان آن به کمک تمرین و بازیهای مختلف را دارد.