بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا چیست؟
بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا یکی از انواع اختلالات خوردن است که بیشتر در خانم‌ها دیده می‌شود. قطعا برای همه ما پیش آمده است که زمانی دچار بی اشتهایی باشیم. مثلا وقتی دچار سرماخوردگی هستیم یا استرس داریم، ممکن است که اشتها و میلی به خوردن غذا نداشته باشیم. بی اشتهایی اگرچه در حالت عادی خیلی مشکل حادی به نظر نمی‌رسد، اما در صورتی که به صورت مداوم و طولانی مدت تکرار شود، می‌تواند باعث بروز مشکلات زیادی مثل سو تغذیه شود.
افراد مبتلا به آنورکسیا یا بی اشتهایی عصبی، از ترس افزایش وزن و چاق شدن، معمولا میلی به خوردن غذا نشان نمی‌دهند؛ در صورتی که این افراد دارای وزن طبیعی و در اغلب موارد حتی پایین‌تر از حالت نرمال هستند. افرادی که دچار بیش اشتهایی عصبی هستند، تصور نادرستی از وزن خود دارند و برای کاهش آن تلاش می‌کنند. همین موضوع می‌تواند باعث بروز مشکلات زیادی برای این دسته از افراد شود و این تلاش برای کنترل وزن، می‌تواند در زندگی آن‌ها اختلال ایجاد کند.
افراد مبتلا به آنورکسیا یا بی اشتهایی، حجم غذای مصرفی خود را به شدت محدود می‌کنند؛ علاوه بر این، اغلب سعی می‌کنند که همان غذای کم مصرفی را نیز از طریق ورزش کردن یا اجبار به استفراغ، از بین ببرند تا باعث افزایش وزن آن‌ها نشود.
لاغر بودن برای افراد مبتلا به آنورکسیا به یک ارزش تبدیل شده است. مهم نیست که این افراد چقدر وزن کنند؛ در هر صورت از وضعیت بدن خود و همچنین وزن خود ناراضی خواهند بود. بی اشتهایی عصبی یک روش بسیار ناسالم و حتی تهدیدکننده برای زندگی به شمار می‌رود؛ زیرا با ضعیف شدن بدن، احتمال ابتلا به انواع عفونت‌ها و همچنین بیماری‌ها بسیار بالا می‌رود و فرد نمی‌تواند زندگی سالم و شادابی را در پیش بگیرد.
بی اشتهایی عصبی مثل سایر اختلالات خوردن، زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ اما خوشبختانه این مشکل و اختلال خوردن به‌راحتی قابل درمان است. شما می‌تواند با انجام چند روش ساده و همچنین کمک از روانشناس حرفه‌ای و مجرب، در طی جلسات مختلف روانشناسی، این اختلال را در خود درمان کنید و از این پس زندگی سالم و بانشاطی را در پیش بگیرید.
در این نوشته از کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین مرکز روانشناسی غرب تهران، قصد داریم درباره اختلال آنورکسیا که بیشتر ما آن را تحت عنوان بی اشتهایی و بی اشتهایی عصبی می‌شناسیم، صحبت کنیم. اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که با وجود داشتن وزن طبیعی، نگران افزایش وزن و اضافه وزن هستید و از این رو، میل و اشتهایی به خوردن غذا ندارید، توصیه می‌کنیم که در ادامه این نوشته با ما همراه باشید.
بی اشتهایی عصبی یکی از انواع اختلالات خوردن است که روی سلامت فیزیکی و روحی فرد بسیار تاثیرگذار است. افرادی که دچار بی اشتهایی عصبی می‌شوند، معمولا تصور بدنی خوبی از خود ندارند و نگران آن هستند که دچار اضافه وزن و چاقی شوند؛ در صورتی که در اغلب موارد وزن طبیعی و حتی پایین‌تر از حد نرمال دارند. بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا یک اختلال روانی است و مراجعه به روانشناس و کمک گرفتن از او می‌تواند کمک زیادی به درمان این اختلال کند. کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین مرکز روانشناسی غرب تهران، امکان برگزاری جلسات مشاوره و روانشناسی، زیر نظر بهترین متخصصان روانشناسی، برای درمان بی اشتهایی عصبی را دارد. شما می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه برگزاری جلسات روانشناسی در کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران و همچنین رزرو وقت روانشناسی، روی لینک زیر کلیک کنید.
بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا چیست؟
بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا یکی از انواع اختلال خوردن به شمار می‌رود که روی تغذیه و سلامت فیزیکی فرد نیز تاثیرگذار است. همه ما ممکن است در شرایطی خاص دچار بی اشتهایی شویم. مشکلات معده، سرماخوردگی، مصرف برخی از داروهای خاص و … ممکن است که باعث بی اشتهایی و بی‌میلی ما به غذا شود؛ اما در بی اشتهایی عصبی، هیچ کدام از دلایل بالا سبب بی اشتهایی نیست و این بی اشتهایی علت روانی دارد.
افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی، علارغم داشتن وزن کم و غیرطبیعی، نگران چاق شدن و افزایش وزن هستند و در همین راستا اقداماتی را انجام می‌دهند که وزن خود را کنترل کنند و تا حد امکان پایین نگه دارند. این اقدامات باعث بروز اختلالات مختلفی در زندگی آن‌ها می‌شود.
به عنوان مثال، افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی، تا حد امکان حجم غذای مصرفی خود را کاهش می‌دهند و از روشهای غیرمتعارف مثل اجبار به استفراغ یا مصرف ملین‌ها استفاده می‌کنند تا میزان جذب کالری دریافتی از غذا را کاهش دهند.
نقطه مقابل اختلال بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا، پرخوری عصبی است. پرخوری عصبی یا بولیمیا یکی از اختلالات رایج خوردن است. افراد مبتلا به پرخوری عصبی اشتیاق زیادی برای خوردن غذا دارند و کنترلی روی این موضوع ندارند. فرد مبتلا به پرخوری عصبی، ناگهان احساس گرسنگی می‌کند و شروع به خوردن حجم زیادی از غذا و تنقلات می‌کند. سپس بلافاصله پس از خوردن، احساس عذاب وجدان و شرم می‌کند و به دنبال جبران آن است.
علائم بی اشتهایی عصبی
بی اشتهایی عصبی معمولا دارای علائم فیزیکی و روانی می‌باشد. علائم فیزیکی معمولا خیلی سریع‌تر قابل مشاهده و تشخیصند. علائمی مثل لاغری بیش از حد، افت فشار خون، سرگیجه ناگهانی و ضعف و … از جمله علائم فیزیکی بی اشتهایی عصبی می‌باشند. علاوه بر این‌ها، بی اشتهایی عصبی معمولا با علائم روانی نیز همراه است که به ما در تشخیص قطعی این اختلال کمک می‌کند. در ادامه برخی از مهم‌ترین علائم بی اشتهایی عصبی را با هم بررسی می‌کنیم:
علائم فیزیکی بی اشتهایی عصبی
- کاهش وزن شدید
- خستگی
- علائم کم‌خونی
- موهای نازک و شکننده و ریزش مو
- کم‌آبی بدن و خشکی پوست
- سرگیجه یا از حال رفتن (غش کردن ناگهانی)
برخی از علائم بالا بین افرادی که به دلایل دیگری مثل بیماری، مصرف داروهای خاص و … دچار بی اشتهایی شده‌اند مشترک است؛ پس وجود این علائم در فرد لزوما به معنی ابتلا به بی اشتهایی عصبی نیست و ضعف و لاغر بودن فرد می‌تواند به دلیل عوامل دیگر نیز به وجود آید. بی اشتهایی عصبی معمولا با علائم رفتاری و روانی که فرد را از خوردن باز می‌دارد نیز همراه است.
علائم رفتاری و روانی بی اشتهایی عصبی
- محدود کردن مصرف غذا از طریق رژیم‌های سخت و غیراصولی
- ورزش بیش از حد
- اجبار به استفراغ و استفاده از ملین‌ها برای دفع غذا
- حذف مکرر وعده‌های غذایی
- شکایت از چاق بودن (در صورتی که وزن طبیعی یا حتی پایین‌تر از نرمال دارند)
- بررسی مکرر بدن خود در آینه و ایراد گرفتن از آن
معمولا افرادی که دچار بی اشتهایی عصبی هستند، از وضعیت بدن خود راضی نیستند و همواره احساس می‌کنند که وزن مناسب و ایده‌آلی ندارد و بیش از اندازه چاق هستند. این موضوع به مرور زمان باعث کمبود اعتماد به نفس در فرد می‌شود. این دسته از افراد ترجیح می‌دهند که چندین لایه لباس بپوشند تا اندام و حجم بدنشان مشخص نباشد.
کمال گرایی یکی از اصلی‌ترین دلایل ابتلا به بی اشتهایی عصبی است. کمال گرایی باعث می‌شود که فرد این تصور را داشته باشد که به اندازه کافی وزن کم نکرده است و هنوز وزن مناسب و ایده آل ندارد؛ از این رو تلاش می‌کند که همواره وزن خود را پایین بیاورد. علاوه بر این، کمال گرایی می‌تواند روی دیگر جنبه‌های زندگی شما نیز تاثیرگذار باشد. کمال گرایی یکی از ویژگی‌های شخصیتی مخرب است که تاثیرات منفی زیادی روز زندگی افراد دارد. افراد کمال گرا، استاندارهای بسیار بالا و غیرواقعی برای زندگی خود دارند و در صورتی که به آن استانداردها دست پیدا نکنند، از خود راضی و خوشنود نخواهند بود.
درمان بی اشتهایی عصبی
خوشبختانه بی اشتهایی عصبی به‌راحتی قابل درمان است؛ تنها کافیست که برای درمان به افراد متخصص مراجعه کنید و درمان بی اشتهایی عصبی را از طریق علمی دنبال کنید تا هم خیلی زود بتوانید این اختلال را درمان کنید و هم از بروز هرگونه آسیب بیشتر به سلامتی خود جلوگیری کنید. معمولا درمان بی اشتهایی عصبی با مراجعه به متخصص تغذیه و همچنین مراجعه به روانشناس امکان‌پذیر است و این دو در کنار هم به شما کمک می‌کنند تا مشکل بی اشتهایی عصبی خود را درمان کنید. در ادامه، برخی از روشهای معمول برای درمان بی اشتهایی عصبی را با هم بررسی می‌کنیم:
رفتار درمانی شناختی
یکی از مهم‌ترین مراحل درمان بی اشتهایی عصبی، رفتار درمانی شناختی است. در این جلسات، شما با یک روانشناس متخصص صحبت می‌کنید و او به شما کمک می‌کند تا با احساساتتان و همچنین وضعیت بدن خود کنار بیایید. همچنین روان درمانگر به شما کمک می‌کند تا درک درستی از تغذیه و گرسنگی داشته باشید و بتوانید رژیم غذایی سالم و مقوی برای خود انتخاب کنید. برای پیشرفت در کار، درمانگر به شما تکنیک‌ها و تمرین‌هایی را نیز آموزش می‌دهد و از شما می‌خواهد تا این تکنیک‌ها را تمرین کنید.
رفتار درمانی یکی از تکنیک‌های روانشناسی است که برای درمان بسیاری از اختلالات و مشکلات، بسیار سودمند و موثر است. در این تکنیک، ما بر این باوریم که رفتارهای اشتباه، به صورت ذاتی به وجود نیامنده‌اند؛ بلکه حاصل آموزش و یادگیری فرد در طول زندگی و در موقعیت‌های مختلف است. در رفتار درمانی، ما سعی داریم تا رفتارهای مخرب و اشتباه را اصلاح کنیم و رفتارها و عادت‌های خوب را جایگزین آن‌ها کنیم.
دارو درمانی و مصرف مکمل‌ها
برای آن که اشتها و میل شما بیشتر شود، احتمالا لازم است که در کنار جلسات روان درمانی، از داروها و مکمل‌های غذایی نیز استفاده کنید. این داروها به تنهایی نمی‌توانند مشکل بی اشتهایی عصبی را حل کنند؛ اما زمانی که درکنار جلسات رفتار درمانی قرار می‌گیرند، به فرد کمک می‌کنند تا خیلی بهتر و سریع‌تر بتواند عادت‌های غذایی مثبت در خود ایجاد کند.
برای دارو درمانی و دریافت مکمل‌های غذایی لازم است که حتما از کمک و مشورت‌های یک متخصص تغذیه استفاده کنید تا بتوانید مناسب‌ترین داروها و مکمل‌ها را برای درمان بی اشتهایی عصبی دریافت کنید.
گروه درمانی
یکی دیگر از روشهای درمان اختلال بی اشتهایی عصبی، گروه درمانی است. در این روش، افرادی که دچار مشکل بی اشتهایی عصبی هستند، کنار یکدیگر جمع می‌شوند و از مشکلات و تجربه‌های خود صحبت می‌کنند. همچنین یک روانشناس مجرب روی این جلسات نظارت دارد و در صورت نیاز در بین صحبت‌ها مداخله کرده و افراد را راهنمایی می‌کند.
گروه درمانی یکی از شیوه‌های جدید روانشناسی است که در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است و نظر بسیاری از افراد و روانشناسان را به خود جلب کرده است. گروه درمانی معمولا به عنوان یک درمان مکمل، در کنار برنامه درمان اصلی، به کار گرفته می‌شود و به فرد در بهبود سریع‌تر کمک می‌کند.
