اختلال شخصیت وسواسی جبری؛ علل، علائم، تشخیص و درمان
اختلال شخصیت وسواسی جبری یکی دیگر از اختلالات شخصیت است که در آن فرد وسواس شدیدی نسبت به پاکیزگی و انجام کارهای به شیوه خود دارد. افرادی که دچار اختلال شخصیت وسواسی جبری هستند، به شدت کمالگرا هستند و استانداردهای بالایی برای انجام کارهای خود در نظر میگیرند. این افراد نمیتوانند انجام هیچ کاری را به دیگران بسپارند؛ زیرا باور دارند که آنها از عهده آن برنمیآیند و نمیتوانند کار را بهخوبی انجام دهند.
افرادی که دچار اختلال شخصیت وسواسی جبری هستند، هیچ گاه مشکل را در خود نمیبینند؛ بلکه باور دارند که مسیر و روش آنها درست است و این دیگران هستند که مشکل دارند و نمیتوانند بهخوبی کارهای خود را انجام دهند؛ همین موضوع باعث میشود که این افراد از سمت دیگران طرد شوند و معمولا دوستان خود را از دست میدهند و رابطه صمیمی خوبی با دیگران برقرار نمیکنند.
اگر افرادی که دچار اختلال شخصیت وسواسی جبری هستند، در راس امور قرار بگیرند، مثلا مدیریت یک مجموعه را برعهده بگیرند یا ناظر و سرگروه باشند، اعضای گروه و افرادی که با آنها همکاری میکنند را به شدت آزار میدهند و از خود ناراضی میکنند؛ زیرا انتظار دارند که دیگران نیز مثل آنها به صورت وسواسی و کمالگرایانه کارها را انجام دهند؛ همین ویژگی شخصیتی باعث میشود که این دسته از افراد در محیط حرفهای و کاری خود نیز دچار مشکل شوند.
اختلال شخصیت وسواسی جبری به مرور زمان میتواند تاثیرات منفی زیادی روی زندگی فرد داشته باشد؛ از همین رو بسیار مهم است که نسبت به آن بیتفاوت نباشید و برای درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری، خیلی زود اقدام کنید. خوشبختانه روان درمانی و تراپی میتواند کمک زیادی به درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری کند.
در این نوشته از کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، تصمیم گرفتهایم تا درباره این اختلال شخصیت صحبت کنیم و علائم و نشانه های اختلال شخصیت وسواسی جبری بررسی کنیم. پیشنهاد میکنیم در ادامه این نوشته جذاب با ما همراه باشید.
بهترین اقدام درمانی برای درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری، شرکت در جلسات مشاوره و روان درمانی است. مشاوره و روان درمانگر به شما کمک میکند تا بتوانید وسواس خود را در موضوعات مختلف کنترل کنید و با تمرینها و برنامهای که به شما میدهد، شما را در این مسیر همراهی میکند. کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، امکان برگزاری جلسات مشاوره و روان درمانی را زیر نظر بهترین متخصصان این حوزه برای شما عزیزان فراهم کرده است. شما میتوانید از طریق لینک زیر برای شرکت در جلسات روان درمانی در کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین مرکز مشاوره غرب تهران، وقت رزرو کنید.
اختلال شخصیت وسواسی جبری چیست؟
اختلال شخصیت وسواسی جبری (Obsessive-Compulsive Personality Disorder OCPD) نوعی اختلال شخصیتی است که با افراط در کمالگرایی، نظم و پاکیزگی مشخص میشود. افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی اجباری احساس نیاز شدیدی به اعمال استانداردهای خود در محیط بیرونی میکنند.
افراد مبتلا به این بیماری بهشدت کمالگرا و همیشه در پی کنترل تمامی جزئیات هستند و در این مسئله انعطافپذیری ندارند. آنها بهصورت افراطی میخواهند همهچیز در جای خود قرار بگیرد، ازآنجاییکه به کسی اعتماد ندارند نمیتوانند اختیارات به دیگران بدهند زیرا تصور میکنند دیگران دقت لازم و کافی را ندارند.
زندگی آنها مملو از مقررات و برنامه بدون هیچ انعطافپذیری است. توجه زیادی که به کار دارند مانع از آرامش، خودانگیختگی و حتی روابط عمیق میشود. همینطور آنها در مورد مسائل مالی، هیجانات و عواطفشان بسیار سخت و تنگنظر هستند و همیشه باید حرف، حرف آنها باشد.
کمال گرایی یکی از ویژگیهای شخصیتی مخرب است که تاثیرات منفی زیادی روز زندگی افراد دارد. افراد کمال گرا، استاندارهای بسیار بالا و غیرواقعی برای زندگی خود دارند و در صورتی که به آن استانداردها دست پیدا نکنند، از خود راضی و خوشنود نخواهند بود.
علائم اختلال شخصیت وسواسی جبری
شخصیت وسواسی جبری معمولا خود را با کمالگرایی زیاد نشان میدهد. افرادی که دچار اختلال شخصیت وسواسی جبری هستند، علائم زیر را بروز میدهند:
- کمالگرایی تا جایی که باعث اختلال در به پایان رساندن وظایف میشود.
- رفتار جدی، رسمی و خشک و سخت
- بسیار صرفه جو در هزینهها و پول
- نیاز شدید به وقت شناسی
- توجه شدید به جزئیات
- از خود گذشتگی بیش از حد در کار کردن برای تامین هزینههای روابط خانوادگی و اجتماعی
- احتکار وسایل فرسوده و بی فایده
- ناتوانی در به اشتراک گذاشتن یا محول کردن کارها به دیگران به دلیل ترس از درست انجام نشدن کارها
- پایبندی به لیست برنامه ریزیها
- پایبندی سفت و سخت به قوانین و مقررات
- نیاز شدید به دستور دادن
- احساس خود درست پنداری در مورد چگونگی انجام امور
- پایبندی سفت و سخت به قوانین اخلاقی و معنوی
تفاوت اختلال شخصیت وسواسی جبری (OCPD) با اختلال اضطراب وسواسی (OCD)
اغلب افراد اختلال شخصیت وسواسی جبری را با اختلال اضطراب وسواسی اشتباه و جابهجا میگیرند.
در اختلال شخصیت وسواسی جبری، فرد به شدت روی انجام کارهای خود با استاندارهای بالا، وقتشناسی، برنامهریزی زمانی خود و … حساس است و بر این باور است که روش و شیوه انجام او درست است؛ اما در اختلال اضطراب وسواسی، فرد نسبت به تمیزی و کثیفی، انجام صحیح کارها و نظم زندگی خود وسواس دارد و در صورتی که این شرایط برایش مهیا نباشد دچار اضطراب و استرس میشود.
OCD یا وسواس فکری یکی از اختلالات روانشناختی رایج در بین افراد است که متاسفانه بسیاری از افراد شناخت درستی از این اختلال ندارند. فرد مبتلا به وسواس فکری، دچار رفتارها و فکرهای تکرار شونده میشود و تا زمانی که به آنها نپردازد، نمیتواند آسوده باشد. معمولا افرادی که دچار وسواس فکری هستند، رفتارهای تکرار شوندهای مثل شستن مداوم دستها، چک کردن مداوم، مرتب کردن وسایل و … دارند. این افکار و رفتارها برای فرد بسیار آزار دهنده است و هنگامی که فرد سعی میکند آنها را نادیده بگیرد و توجهی به آن نداشته باشد، اضطراب فرد بیشتر میشود.
درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری
این روزها روشهای گوناگونی برای درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری وجود دارد. معمولا روانشناس و پزشک ترکیبی از چند روش را در کنار یکدیگر به کار میبرد. از جمله روش های درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری عبارتند از:
روان درمانی و درمان شناختی- رفتاری
یکی از روشهای درمان اختلال شخصیت وسوای جبری، رفتار درمانی شناختی است. در این روش سعی میشود تا با تمرینها و تکنیکهای مختلف، کمکم عادات بد و ناسالم فرد کنار گذاشته شود و عادات مثبت جایگذین آن شود.
رفتار درمانی شناختی که به عنوان درمان رفتاری شناختی نیز شناخته میشود، یکی از جدیدترین و کارآمدترین متدهای روانشناسی است که توانسته است انقلابی در عرصه روانشناسی و روان درمانی به وجود آورد. امروزه بسیاری از روانشناسان بزرگ و مطرح دنیا، از رفتار درمانی شناختی برای درمان بسیاری از اختلالات مثل اختلال اضطراب، افسردگی و … استفاده میکنند و این روش توانسته است بهخوبی اثرات خود را نمایان کند.
دارو درمانی
برای کاهش اضطراب در فرآیند درمان، روانپزشک ممکن است که از داروهای ضد اضطراب برای شما استفاده کند. توجه داشته باشید که دارو درمانی حتما باید زیر نظر روانپزشک متخصص انجام شود و از مصرف دارو بدون تجویز پزشک خودداری شود.