۶ نکته طلایی برای تربیت کودک مستقل
استقلال کودکان از جمله موارد مهمی است که این روزها به دغدغه بسیاری از والدین تبدیل شده است. کودک شما همیشه نمیتواند به شما وابسته باشد و شما همه نیازهای او را بر طرف کنید؛ پس از گذراندن دوران کودکی، لازم است که فرزند شما بتواند در جامعه حضور موثر داشته باشد و از عهده کارهای خود بربیاید. برای آن که فرزند خود را برای چنین شرایطی آماده کنید، لازم است که مستقل بودن را از همان دوران کودکی، به او بیاموزید.
شما نمیتوانید تا ابد در همه جا همراه کودک خود باشید؛ این موضوع هم به شما و هم به کودکتان آسیب جدی وارد میکند. برخی از والدین، حتی در دوران نوجوانی نیز، تمام کارهای فرزندشان را انجام میدهند.
به عنوان مثال، مادر همچنان کیف مدرسه فرزند خود را آماده میکند و در انجام تکالیف او را همراهی میکند. در چنین شرایطی، کودک هیچگاه نمیآموزد که از عهده کارهای شخصی و اولیه خود بربیاید و برای همیشه به مادر خود وابسته میماند؛ این موضوع هم برای مادر و هم برای فرزند بسیار آسیبزا است. مادر برای همیشه مسئول رفع نیازهای فرزندش میشود و ممکن است حتی در سنین بزرگسالی نیز، کارهای اولیه و شخصی فرزندش را انجام دهد و دیگر زمانی برای پرداختن به خود نداشته باشد؛ از طرف دیگر، فرزند نیز هیچگاه یاد نمیگیرد که کارها و وظایف خود را بدون حضور مادرش انجام دهد و همین موضوع، مانع از حضور موثر او در اجتماع میشود.
استقلال کودک یک موضوع یک شبه نیست؛ یعنی شما نمیتوانید به یک باره از کودک خود انتظار داشته باشید که یک کودک مستقل باشد؛ بلکه روند استقلال کودکان یک روند تدریجی و پله پلهای است و شما باید از همان دوران کودکی این موضوع را با کودک خود تمرین کنید.
تربیت فرزند مستقل، یکی از مهمترین وظایفی است که شما به عنوان یک والد بر عهده دارید و لازم است که در فرآیند فرزندپروری به آن توجه ویژه داشته باشید. در ادامه این نوشته، قصد داریم چند نکته طلایی برای تربیت کودک مستقل را بیان کنیم. اگر شما هم جزو آن دسته از والدین دغدغهمند هستید که میخواهید کودک مستقل تربیت کنید، پیشنهاد میکنیم در ادامه این نوشته با ما همراه باشید.
کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، امکان برگزاری جلسات مشاوره کودکان را در محیطی شاد و جذاب برای کودکان دارد. شما میتوانید از طریق لینک زیر، برای شرکت در جلسات روانشناسی کودک وقت رزرو کنید.
روش های تربیت کودک مستقل
برای آن که کودک شما مستقل شود، لازم است که در همان دوران کودکی، رفتارهای به خصوصی با او داشته باشید و برای استقلال کودک خود تلاش کنید. در ادامه چند نکته طلایی برای تربیت کودک مستقل را معرفی میکنیم:
واگذاری کارهای شخصی به خود کودک
اولین قدمی که کودک شما در جهت استقلال باید بردارد، انجام کارهای شخصی خود است. کودک شما باید بتواند مطابق با سن خود، کارهای شخصی که از عهده آن بر میآید را انجام دهد؛ پس برای آن که کودک مستقلی داشته باشید، به هیچ عنوان، کارهای شخصی که خود کودک از عهده آن برمیآید را انجام ندهید.
به عنوان مثال، کودک ۳ ساله، توانایی جمع کردن اسباببازیهای خود را دارد؛ پس کم کم این مسئولیت را به خود کودک واگذار کنید و دیگر دست از جمع کردن وسایل او بردارید. همچنین از یک کودک ۵ ساله انتظار میرود که خود بتواند لباس و کفش خود را بپوشد؛ پس به او این کار را آموزش دهید و آماده شدن و لباس پوشیدن را به عهده خود کودک بگذارید. با بالاتر رفتن سن کودک، کمکم وظیفه آماده کردن کیف مدرسه و لقمه صبحانه را نیز به خود کودک واگذار کنید.
واگذاری برخی از مسئولیتها به عهده کودک
علاوه بر کارهای شخصی، کودک شما باید در انجام کارهای خانه نیز مشارکت داشته باشد. این موضوع، علاوه بر اینکه مسئولیتپذیری کودک شما را بالا میبرد، باعث میشود که کودک احساس استقلال کند. برای انجام این کار، میتوانید از واگذاری برخی از کارهای ساده، مطابق با سن کودک شروع کنید. به عنوان مثال، میتوانید جمع کردن لباسهای شسته شده را به کودک واگذار کنید یا مسئولیت آب دادن به گلها را بر عهده کودک بگذارید.
همه ما دوست داریم که کودکان مسئولیت پذیری تربیت کنیم و مسئولیت پذیری کودک، به یکی از دغدغههای اصلی والدین تبدیل شده است. قطعا هیچ فرد بالغ و بزرگسالی به یکباره مسئولیت پذیر نمیشود و مسئولیت پذیری را باید از همان دوران کودکی تمرین کنیم و آموزش ببینیم؛ پس یکی از نکات مهم در مورد تربیت کودکمان این است که از همان ابتدا، مطابق با سن او، انجام برخی از کارها را به او واگذار کنیم و از او بخواهیم که مسئولیت برخی از شرایط را بر عهده بگیرد.
حق انتخاب دادن به کودک
یکی دیگر از مواردی که به استقلال کودک کمک میکند، دادن حق انتخاب به کودک است. لازم است که از سنی به بعد، خود شما نیز استقلال کودک را به رسمیت بشمارید و در برخی از موارد، به کودک حق انتخاب دهید. به عنوان مثال، برای خرید لباس یا کفش، از کودک بخواهید که از بین چند گزینهی پیشنهادی شما، مدلی که دوست دارد را انتخاب کند یا در مورد تفریح آخر هفته، نظر خود را اعلام کند.
مداخله نکردن
یکی از اشتباهات والدین در تربیت فرزندان که مانع از استقلال کودک میشود، مداخله کردن در هر کاری است. والدین دوست دارند که کودکشان همواره بهترین باشد؛ از این رو در انجام کارها او را همراهی میکنند و اجازه تجربه کردن را از کودک خود میگیرند. شما نیاز نیست که در همه کارهای کودک خود مداخله کنید؛ بلکه باید این امکان را به کودک بدهید که خود بسیاری از کارها را انجام دهد.
تنها کافیست که آموزشهای اولیه و ضروری را به کودک خود بدهید و سپس روی عملکرد کودک نظارت داشته باشید. لازم نیست که شما در انجام همه کارهای کودک مداخله کنید؛ تنها کافیست که این حس اطمینان را به کودک بدهید که هرگاه به کمک نیاز داشت، میتواند به شما مراجعه کنید.
تنظیم روتین روزانه
تنظیم برنامه روتین روزانه میتواند تا حد زیادی به استقلال کودک شما کمک کند. در طول روز، مسئولیتها و کارهای زیادی وجود دارد که کودک شما باید آن را انجام دهد. در این بین، انتخابهای مختلفی پیش پای کودک است که انتخاب کردن را برای او دشوار میکند. با داشتن یک برنامه مرتب روزانه میتوانید تا حد زیادی مانع مشکلات این چنینی شوید.
با همکاری کودک خود، برنامه روزانه مشخصی را ترتیب دهید. در این بین حتما از کودک نیز نظر بخواهید و مطابق با خواستههای کودک برنامه را بچینید. برنامه شما باید شامل برخی کارهای اجباری که به صورت وظیفه به عهده کودک واگذار کردهاید و ترکیبی از کارهای مورد علاقه کودک که مطابق با اختیار خود آنها را انتخاب کرده است باشد.
تربیت فرزند موفق یکی از دغدغهها و چالشهای اصلی والدین از همان ابتدای تولد فرزندشان میباشد. والدین دوست دارند تا فرزندانشان را همیشه در اوج ببینند؛ چه در دوران کودکی، چه در مدرسه و چه حتی در بزرگسالی. برای آن که در آینده فرزندانی موفق داشته باشید، لازم است که از دوران کودکی آنها را آماده کنید. اگر میخواهید کودکتان در دوران بزرگسالی نیز در جامعه به عنوان فردی موفق شناخته شود، باید شیوه تربیتی مناسبی را انتخاب کنید.
بزرگنمایی نکردن شکست کودک
قطعا در مسیر مستقل شدن و انجام مسئولیتهای مختلف، ممکن است که کودک با شکست نیز مواجه شود و از عهده برخی از کارها، از همان ابتدا، برنیاید. در چنین شرایطی، لازم است که کودک را تشویق کنید و شکستهای کودک را بزرگنمایی نکنید؛ بلکه به او بیاموزید که شکست نیز بخشی از مسیر رسیدن به پیروزی است.
