روانپزشک کیست؟ چه تفاوتی با روانشناس و روانکاو دارد؟
روانپزشک، پزشکی است که در زمینههای بیماریهای روحی و روانی تخصص دارد. بسیاری از افراد تفاوتی بین روانپزشک و روانشناس قائل نیستند و نمیدانند که در چه شرایطی باید به کدام یک مراجعه کنند.
اگرچه ممکن است که کار روانپزشک و روانشناس مشابه هم به نظر برسد و هر دو هدف یکسانی را دنبال کنند، اما تخصص روانپزشک و روانشناس کاملا با یکدیگر متفاوت است و هر کدام در زمینهای خاص میتوانند به شما کمک کنند.
میتوان گفت که روانپزشک و روانشناس مکمل یکدیگر عمل میکنند و هر از طریق متفاوتی، به فرد کمک میکنند تا بهبود پیدا کند. روانشناس با صحبت کردن و همچنین انجام شیوههای درمانی مختلف مثل روان درمانی، رفتار درمانی و … سعی میکند تا به درمان اختلالات روان کمک کند و روانپزشک نیز معمولا با دارو درمانی سعی در درمان اختلالات روان و همچنین کاهش عوارض آن دارد.
معمولا در دوره درمان، فرد لازم است که هم به روانشناس و هم روانپزشک مراجعه کنید و بسیاری از روانشناسان، پس از چند جلسه روان درمانی و تراپی و تشخیص اختلال و چیدن برنامه درمانی، در صورت نیاز، فرد را به یک روانپزشک ارجاع میدهند تا دارو درمانی را نیز شروع کند.
بسیار مهم است که روانشناس و روانپزشک در کنار یکدیگر کار کنند و در جریان کار یکدیگر قرار گیرند. در این صورت میتوانید مطمئن باشید که درمان هیچکدام، مانع درمان دیگری یا باعث ایجاد اختلال در روند درمان نمیشود. از این رو، امروزه بسیاری از کلینیکهای روانشناسی و مراکز مشاوره، علاوه بر همکاری با روانشناسان مختلف، معمولا از یک روانپزشک بزرگسالان و روانپزشک کودک نیز کمک میگیرند و همگی در کنار هم کار میکنند تا بتوانند درمان بهتر و موثرتری را به بیمار ارائه دهند.
یکی از سوالات مهمی که افراد هنگام مواجهه با یک بیماری یا اختلال روان دارند، این است که برای شروع درمان به چه کسی باید مراجعه کرد. روانشناس، روانکاو یا روانپزشک؟ باید گفت که نقشهای مختلفی در سسیتم سلامت روان وجود دارد. روانشناس، روانپزشک، متخصص مغز و اعصاب، نوروتراپیست، درمانگر و … همگی در کنار هم این هدف را دنبال میکنند که به شما کمک کنند تا سریعترین و بهترین روش درمان برای اختلالات روان خود را پیدا کنید و اختلالات روان کمترین تاثیر منفی را روی زندگی شما داشته باشند؛ با این حال، اگرچه هدف همه این افراد مشترک است، اما هر کدام تحصیلات و تخصص ویژهای دارند.
برخی از افراد بر این باورند که تنها تفاوت روانشناس و روانپزشک در این است که روانپزشک امکان تجویز دارو را نیز دارد؛ اما این یک تصور کاملا اشتباه است. قطعا برای همه ما پیش آمده است که به تفاوت روانپزشک و روانشناس فکر کنیم و این سوال برایمان ایجاد شود. در این نوشته از کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین مرکز مشاوره غرب تهران، قرار است که درباره روانپزشک و روانپزشکی صحبت کنیم و در انتها، تفاوت روانپزشک و روانشناس را با هم بیان کنیم و تخصص این دو فرد را مقایسه کنیم. اگر شما هم برای شروع دوره درمان خود نمیدانید که باید به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید یا همچنان تفاوت روانشناس و روانپزشک را نمیشناسید، توصیه میکنیم که پیش از شروع درمان، ادامه این نوشته را مطالعه کنید تا درک بهتری از روند درمان و متخصصی که باید به او مراجعه کنید، داشته باشید.
روانشناس و روانپزشک معمولا باهم کار میکنند و در اغلب موارد لازم است که فرد علاوه بر مراجعه به روانشناس، هر از گاهی نیز از کمک روانپزشک استفاده کند. از این رو بهتر است که روانشناس و روانپزشک شما تا حد امکان با هم هماهنگ باشند و از برنامه درمانی یکدیگر باخبر باشند. به همین دلیل است که در بسیاری از کلینیکهای روانشناسی و روان درمانی، علاوه بر متخصصان روانشناسی، معمولا از کمکهای یک روانپزشک نیز بهرهمند میشوند. ما نیز در کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین مرکز روانشناسی غرب تهران، این امکان را برای شما عزیزان فراهم کردهایم. شما میتوانید جلسات روانپزشکی خود را نیز زیر نظر بهترین روانپزشکان تهران، در کلینیک روانشناسی برگ سبز بگذرانید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره جلسات روانپزشکی در کلینیک روانشناسی برگ سبز و همچنین رزرو وقت روانپزشک، میتوانید از طریق لینک زیر اقدام کنید.
روانپزشک کیست؟
روانپزشک، همانطور که از نام آن پیداست، پزشکی است که در زمینه بیماریهای روحی و روانی تخصص دارد. روانپزشک ابتدا لازم است که دوره پزشکی عمومی را بگذراند و سپس در دوره تخصص، وارد رشته روانپزشکی شود. از آن جایی که روانپزشک، مدرک پزشکی دارد، از جمله معدود افرادی در حوزه روانشناسی و روان درمانی است که اجازه تجویز دارو برای بیمار را دارد؛ پس اگر قصد شروع دارو درمانی را دارید، حتما این کار را باید زیر نظر یک روانپزشک متخصص انجام دهید.
متاسفانه امروزه بسیاری از روانشناسان و درمانگران، برای درمان اختلالات روان شروع به تجویز دارو میکنند؛ باید بدانید که این کار قانونا اشتباه است. دارو درمانی حتما باید زیر نظر یک روانپزشک صورت بگیرد که تخصص کافی در این کار را دارد و انواع اختلالات روان و همچنین تاثیرات داروهای مختلف را روی بدن میشناسد.
روانپزشک برای آن که تشخیص دهد که آیا علائم فرد نشان از یک اختلال روانی را دارد یا نتیجه یک بیماری فیزیکی است یا هم که یک اختلال روان تنی است، از روشهای مختلف استفاده میکند. گاها ممکن است که روانپزشک در هنگام ویزیت، با فرد صحبت کند و علائم مختلف او را مورد بررسی قرار دهد. از این رو بسیار مهم است که روانپزشک اطلاعات جامعی در زمینه پزشکی عمومی، رانشناسی، عصبشناسی، زیست، بیوشیمی و داروسازی داشته باشد.
روانپزشکی یکی از شاخههای مهم علم روان درمانی و پزشکی به شمار میرود که به بررسی رفتار انسان و تشخیص بیماریهای روانی میپردازد. در علم روانپزشکی ما به بررسی بیماریهای روانی پیچیدهتر مانند اختلال دو قطبی، جنون، افسردگی حاد، و … میپردازیم و به دنبال ارائه راهکار و درمانی برای این بیماریها هستیم؛ همچنین علم روانپزشکی به بررسی رابطه موجود بین بیماریهای روان و جسم میپردازد.
چه زمانی به روانپزشک مراجعه کنیم؟
یکی از سوالات متداول در مورد روانپزشکی این است که چه زمانی لازم است که به روانپزشک مراجعه کنیم. متاسفانه در کشور ما اطلاعات درستی درباره علم روانپزشکی وجود ندارد و افراد این تصور اشتباه را دارند که تنها زمانی که نیاز به تجویز دارو دارند، باید به روانپزشک مراجعه کنند. اگرچه تجویز دارو برای درمان بیماریهای روان یکی از اختیارات و وظایف روانپزشک است، اما کار روانپزشک تنها محدود به این موضوع نمیشود.
روانپزشک، علاوه بر تجویز دارو، سایر تواناییهای تشخیصی و درمانی را نیز دارد؛ بنابراین، زمانی که نیاز است که بیمار روانی حتما از نظر پزشکی نیز مورد بررسی قرار گیرد، لازم است که ابتدا توسط روانپزشک ارزیابی شود. اختلالات روان مثل وسواس اجباری، اختلال افسردگی ماژور، حملات پانیک، اختلال استرس پس از سانحه، اسکیزوفرنی و … از جمله اختلالاتی هستند که علاوه بر مراجعه به روانشناس، حتما لازم است که بیمار زیر نظر یک روانپزشک متخصص نیز قرار بگیرد.
برای درمان چه اختلالاتی میتوان به روانپزشک مراجعه کرد؟
روانپزشک قادر است که طیف گستردهای از اختلالات و بیماریهای روان را تشخیص دهد و برای درمان آن، برنامه ویژه تدوین کند. از جمله اختلالاتی که برای درمان آن به کمک روانپزشک نیز نیاز داریم، عبارتند از:
- افسردگی
- اختلال دو قطبی
- اختلالاتی اضطرابی
- اختلال شخصیت مرزی
- اختلالات خوردن
- اختلالات وسواس
- توهمات و اختلال اسکیزوفرنی
- اختلال اضطراب پس از سانحه
- اختلالات خواب و بیخوابی
- افکار خودکشی
- مازوخیسم یا سادیسم
- اختلال بیشفعالی و نقص توجه
- اختلالات طیف اوتیسم
اختلال اسکیزوفرنی از جمله اختلالاتی است که درمان آن حتما باید زیر نظر یک روانپزشک متخصص اتفاق افتد. اسکیزوفرنی یا شیزوفرنی یک بیماری روان نسبتا شایع در بین افراد است که در آن فرد مرز بین خیال و واقعیت را تشخیص نمیدهد. فرد مبتلا به اسکیزوفرنی در اغلب موارد خود آگاهی نسبت به بیماری خود ندارد و این بیماری را نمیپذیرد؛ از این رو درمان و کنترل آن بسیار سخت میشود.
در جلسه روانپزشکی چه اتفاقی میافتد؟
قبل از مراجعه به روانپزشک، بهتر است که یک دید کلی نسبت به اتفاقاتی که در جلسه روانپزشکی ممکن است رخ دهد و همینطور روند درمان داشته باشید. ابتدا روانپزشک از شما سوالاتی درباره علائمی که دارید میپرسد تا سلامت روان شما را مورد ارزیابی قرار دهد. ممکن است که روانپزشک بتواند در همین مرحله اختلال را تشخیص دهد؛ اما در برخی از موارد نیز نیاز است که آزمایشهای بیشتری برای تشخیص بیماری انجام شود.
این آزمایشها میتواند شامل انواع آزمایشهای پزشکی یا انجام نوار مغزی باشد. همچنین ممکن است که روانپزشک شما را به یک روانسنجی برای انجام تستهای روانی مختلف مثل تست اضطراب، تست افسردگی و … ارجاع دهد.
در برخی از موارد ممکن است که بیمار علاوه بر دارو درمانی، نیاز به روان درمانی نیز داشته باشد؛ از همین رو، روانپزشک شما را به یک روان درمانگر مجرب ارجاع میدهد. ممکن است که شرایطی پیش بیاید که شما نیاز به مصرف دارو نداشته باشید و شرکت در جلسات روان درمانی به تنهایی کافی باشد.
معمولا زمانی که علائم بسیار جدی است یا اختلال روان در حالت شدید خود قرار دارد، درمان دارویی در اولویت قرار دارد؛ با این حال، در برخی از موارد، مثل زمانی که بیمار کودک یا خانم باردار است، تجویز دارو برای درمان با حساسیتهای بسیار زیادی روبهرو است و پیش از آن لازم است که رواپزشک یک معاینه جامع از سلامت فیزیکی و روان فرد انجام دهد و سپس به سراغ تجویز دارو برود.
در برخی از موارد لازم است که روانپزشک برای انجام تستهای مختلف روانسنجی، شما را به یک روانسنج ارجاع دهد. روانسنجی یکی از شاخههای روانشناسی است که در آن پدیدههای روانی و روانشناختی را به صورت کیفی (عددی) و قابل اندازهگیری بیان میکنیم. با کمک تستهای روانسنجی میتوانیم درباره ویژگیهای شخصیتی افراد تصمیمگیری کنیم.