علائم اصلی اختلال اضطرابی و درمان آن
اضطراب فراگیر نوع دیگری از اختلالات روان است که می‌تواند زندگی نرمال و عادی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. همه ما به نوعی در موقعیت‌های حساس، اضطراب را تجربه می‌کنیم؛ قبل از امتحان، هنگام شنیدن اخبار ناگوار، هنگام رد شدن ماشین با سرعت زیاد و … اما همه این اضطراب‌ها طبیعی شناخته می‌شوند و به نوعی واکنش طبیعی بدن ما نسبت به موقعیت‌های خطرناک و حساس هستند.
اضطراب فراگیر، به عنوان یک اختلال شناخته می‌شود و با اظطراب‌های معمولی تفاوت بسیار زیادی دارد. فرد مبتلا به اضطراب فراگیر به طور غیرطبیعی و پیوسته، بابت موضوعات مختلف دچار نگرانی و اضطراب می‌شود.
اضطراب فراگیر می‌تواند زندگی عادی فرد را به شدت تغییر دهد و فرد مبتلا به اضطراب فراگیر را دچار مشکل کند؛ از این رو بسیار مهم است که در صورت مواجه با اختلال اضطراب فراگیر در خود یا فرزندتان و مشاهده علائم مختلف آن، برای درمان آن هرچه سریع‌تر اقدام کنید.
در این نوشته از کلینیک برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، می‌خواهیم به سراغ اختلال اضطراب فراگیر، علائم و روش‌های درمانی آن برویم. اگر شما هم مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر هستید، پیشنهاد می‌کنیم در ادامه این نوشته با ما همراه باشید.
اختلال اضطراب فراگیر یکی از اختلالات رایج بین افراد به خصوص نوجوانان است که می‌تواند زندگی آن‌ها را مختل کند. اولین قدم برای درمان اختلال اضطراب فراگیر، مراجعه به روانشناس است. متخصصان ما در کلینیک روانشناسی برگ سبز، آماده ارائه خدمت به شما عزیزان هستند.
اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
همه ما در برابر اخبار ناگوار، اتفاقات مهم زندگی، امتحان، صدای بلند و ناگهانی، بلایای طبیعی و … دچار استرس و اضطراب می‌شویم؛ در اصل اضطراب یک واکنش طبیعی مغز برای حفظ و نجات ماست. هنگامی که از خیابان عبور می‌کنید و یک ماشین با سرعت زیاد به شما نزدیک می‌شود، مغز شما به صورت ناخودآگاه پیام استرس را ارسال میکند و عملکرد شما سریع‌تر می‌شود و به صورت ناخودآگاه می‌دوید؛ در اصل اضطراب به شما کمک میکند تا خود را نجات دهید؛ اما در مورد همه چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد.
اگر استرس و اضطراب شما به صورت طولانی مدت به وجود آیند و موضوعات مختلف، بی دلیل شما را به استرس بیاندازد، می‌توان گفت که شما دچار اختلال اضطراب فراگیر شده‌اید. فرد مبتلا به اضطراب فراگیر، در مواجه به اغلب پدیده‌های روزمره، بی دلیل دچار استرس و اضطراب می‌شود. اغلب افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر خود می‌دانند که دلیلی برای استرس وجود ندارد؛ اما نمی‌توانند کنترلی روی رفتار و حرکات خود داشته باشند.
علائم اختلال اضطراب فراگیر
اختلال اضطراب فراگیر علاوه بر علائم روحی و روانی، در بسیاری از موارد با علائم فیزیکی نیز همراه است. فرد مبتلا به اختلال اضطرابی، در مواجه با عامل استرس‌زا، معمولا چند مورد از علائم را تجربه میکند. در ادامه برخی از علائم فیزیکی و روانی اختلال اضطراب فراگیر را معرفی می‌کنیم:
- بی‌تابی
- خستگی زودرس
- عدم تمرکز
- اختلال خواب
- تپش قلب
- خشکی دهان
- ناراحتی معده
- گرفتگی عضلات
- پرخاشگری
- ترس
- ناامیدی
اختلال اضطراب فراگیر در گذر زمان سلامت افراد را به شدت تهدید میکند. معمولا افرادی که دچار اختلال اضطراب فراگیر هستند، به بیماری‌های روحی و روانی مثل افسردگی و هراس مبتلا می‌شوند؛ همچنین ریسک حمله قلبی و بیماری‌های قلبی در افرادی که دچار اختلال اضطرابی هستند، بسیار بالاتر است. در صورت ادامه پیدا کردن اختلال اضطرابی و بی‌توجهی به درمان آن، فرد ممکن است دچار مشکلاتی مثل اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی شود.
درمان اختلال اضطرابی
اختلال اضطرابی یا اضطراب فراگیر جزو آن دسته از اختلالاتی است که در صورت تشخیص سریع و اقدام برای درمان، می‌توان اثرات منفی آن را روی زندگی به شدت کاهش داد؛ از این رو بسیار مهم است که در صورت مشاهده هرگونه علائم اختلال اضطرابی، به سرعت برای درمان اقدام کنید. در ادامه چند تکنیک درمانی رایج و مناسب برای درمان اختلال اضطرابی را بررسی می‌کنیم:
روان درمانی
اولین اقدامی که در مورد اختلال اضطراب فراگیر باید انجام دهید، مراجعه به روانشناس است. روان درمانی جزو روش‌های رایج برای درمان اختلال اضطراب فراگیر است. در جلسات روان درمانی، روانشناس سعی میکند تا با شناسایی الگوهای فکری شما، ریشه اضطراب‌ها را کشف کنند. سپس با ادامه روند جلسات، روانشناس به دنبال تغییر در این الگوهای رفتاری است و مدل‌هایی را جایگزین آن‌ها میکند که باعث کاهش اضطراب و بهبود مهارت‌های شما در مقابله با اضطراب می‌شود.
در جلسات روانشناسی اختلال اضطراب فراگیر، روانشناس سعی میکند تا به شما تفاوت بین اضطراب مولد و غیرمولد را بیاموزد و به شما آموزش می‌دهد که چگونه نگرانی‌ها و مشکلات را رها کنید. همچنین ممکن است روش‌های تنفس صحیح، ریلکسیشن و مدیتیشن را نیز برای کنترل اضطراب و آرامش بیشتر به شما آموزش دهد.
دارو درمانی
اگرچه در اغلب موارد جلسات مشاوره اختلال اضطرابی، برای درمان اختلال اضطرابی کافیست؛ اما در برخی از موارد نیز لازم است که در کنار جلسات مشاوره، فرد جلسات روانپزشکی و دارودرمانی را نیز پیگیری کند. معمولا برای درمان اختلال اضطرابی، از داروهای ضد افسردگی استفاده می‌کنند.
نوروتراپی
در آن دسته از افرادی که اختلال اضطرابی در آن‌ها خیلی شدید است و پاسخ مناسب نسبت به دو روش درمانی بالا نداده‌اند، از تکنیک‌های نوروتراپی استفاده می‌شود. در درمان نوروتراپی ما به دنبال ایجاد تغییر در الگوهای مغزی و سیگنال‌های ارسال شده از طرف مغز هستیم؛ زیرا باور داریم که در فرد مبتلا به اختلال اضطرابی، سیگنال‌های مغزی از حالت نرمال خود فاصله گرفته‌اند. با اصلاح این سیگنال‌ها می‌توانیم به درمان فرد کمک کنیم.
نوروتراپی یک روش درمانی برای بیماری‌ها و اختلالاتی مانند اضطراب و افسردگی حاد است. در نوروتراپی الگوهای مغزی که پیش از این تغییر کرده و باعث بروز چنین اختلالاتی می‌شوند را تغییر می‌دهیم. هدف نوروتراپی آموزش مجدد مغز و توسعه مهارت‌های جدید است تا عملکرد مغز به حالت عادی و نرمال خود بازگردد.
تکنیک های مدیریت اضطراب
اگرچه اختلال اضطرابی نیازمند درمان حرفه‌ای و روانشناختی است؛ با این حال برخی از تکنیک‌ها به شما کمک می‌کنند تا بتوانید اضطراب خود را کنترل کنید و کنترل شرایط را در دست بگیرید. در ادامه به چند تکنیک ساده که به کنترل و مدیریت اضطراب کمک میکند، می‌پردازیم:
تنفس آهسته و صحیح
یکی از مواردی که به کاهش اضطراب کمک بسیار زیادی میکند، تنفس آهسته است. اگر در موقعیت اضطراب قرار گرفتید، سعی کنید چند نفس عمیق و آهسته بکشید. نفس کشیدن به آرام شدن علائم فیزیکی شما مثل تپش قلب نیز کمک میکند.
توجه به لحظه
هنگامی که در شرایط استرس و اضطراب قرار می‌گیرید، ممکن است ذهن شما به اتفاقات ناگواری که در آینده می‌تواند رخ دهد فکر کند و روی این موضوعات تمرکز داشته باشد. برای کنترل چنین شرایطی بهتر است تنها به لحظه و حال فکر کنید. مدیتیشن می‌تواند در این موضوع به شما کمک کند.
یکی از روش‌هایی که به حضور در لحظه کمک میکند، ذهن آگاهی است. ذهن آگاهی توانایی حضور در لحظه است. در ذهن آگاهی ما به دنبال تقویت مغز برای تمرکز در لحظه و از بین بردن استرس و اضطراب هستیم. با کمک ذهن آگاهی می‌توانید یادگیری و دریافت اطلاعات را چندین برابر کنید.
انقباض ماهیچه‌ها
یکی دیگر از تکنیک‌هایی که به کاهش اضطراب کمک میکند، انقباض ماهیچه‌هاست. برای انجام این تکنیک لازم است تا به محیطی آرام بروید و روی تخت دراز بکشید. سپس از نوک پا شروع کنید و ماهیچه‌های خود را به مدت سه ثانیه منقبض کنید و سپس به سرعت رها کنید. این تمرین به کاهش تنش عضلانی هنگام اضطراب کمک میکند.
سبک زندگی سالم
سبک زندگی سالم یکی از مواردی است که به اختلال اضطرابی کمک بسیار زیادی میکند. با تغذیه مناسب، خواب کافی، معاشرت سالم با دوستان و انجام کارهایی که از آن لذت می‌برید نیز می‌توانید تا حدودی اختلال اضطرابی را کنترل کنید.
اجتناب از فرار
فرار از موضوعی که شما را دچار استرس میکند شاید در وهله اول و به صورت کوتاه مدت بتواند به شما کمک کند، اما هرچه جلوتر می‌روید این موضوع خود می‌تواند عامل استرس و اضطراب در شما شود. پس بهتر است که با عامل اضطراب خود مواجه شوید. می‌توانید در شبانه روز زمانی را به فکر کردن و پرداختن به استرس‌ها و اضطراب‌های خود اختصاص دهید و در مورد آن‌ها بنویسید. این موضوع به آرامش روانی شما کمک بسیار زیادی میکند.
برای آموزش تکنیک‌های درمان اختلال اضطرابی و تغییر در عادت‌های فکری می‌توانید از مشاور خود کمک بگیرید. روانشناس به شما کمک میکند تا الگوها و مدل‌های ذهنی خود را در برابر عوامل اضطراب‌زا کنترل کنید.
