بیماری پارکینسون ؛ علل، علائم، تشخیص و درمان
بیماری پارکینسون یکی از اختلالات عصبی است که باعث میشود فرد به مرور زمان قدرت حرکت خود را از دست بدهد؛ این بیماری، پس از آلزایمر، یکی از شایعترین بیماریهای سیستم عصبی به شمار میرود.
در بیماری پارکینسون، سلولهای مغزی که مسئول تولید دوپامین هستند، به مرور زمان از بین میروند و همین موضوع باعث کاهش سطح دوپامین میشود و در ادامه، مشکلات زیادی برای حرکت فرد به وجود میآورد.
متاسفانه علائم بیماری پارکینسون پیشرونده هستند؛ یعنی در ابتدا ممکن است که این بیماری خود را با علائمی مثل لرزش در دستها نشان دهد؛ اما به مرور زمان و بدون انجام اقدامات درمانی، این بیماری میتواند تا قدری پیشرفته شود که به طور کلی حرکت فرد را مختل کند.
تاکنون درمان قطعی برای بیماری پارکینسون کشف نشده است؛ اما بسیاری از داروها وجود دارند که میتوانند روند این بیماری را کند و حتی مختل کند و با تشخیص به موقع و مصرف درست و دقیق داروها، فرد مبتلا به بیماری پارکینسون میتواند تا سالها زندگی خوب و نرمالی را سپری کند.
اگرچه تاکنون درمان قطعی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد، اما روشها و تکنیکهایی است که میتواند زندگی را برای فرد مبتلا به پارکینسون بسیار راحتتر کند. کاردرمانی جسمی و فیزیکی یکی از این درمانهاست. فرد مبتلا به بیماری پارکینسون با شرکت در جلسات کار درمانی جسمی میتواند روی حرکات خود کنترل بهتری داشته باشد و زندگی آسانتری را سپری کند. علاوه بر این، برای آن دسته از بیماران پارکینسون که در گفتار نیز دچار اختلال شدهاند، شرکت در جلسات گفتار درمانی بزرگسالان میتواند موثر و کمککننده باشد.
دانش و اطلاعات عمومی اغلب افراد نسبت به بیماری پارکینسون بسیار کم و پایین است و اغلب افراد نشانه های پارکینسون را نمیشناسند؛ در صورتی که تشخیص به موقع و شناخت علائم پارکینسون میتواند باعث شود که فرد زودتر برای درمان اقدام کند و هرچه این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، درمان و پیشگیری از شدت علائم راحتتر و بهتر صورت میگیرد. به همین دلیل ما در این نوشته از کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، تصمیم گرفتهایم تا درباره بیماری پارکینسون، علائم و درمان پارکینسون صحبت کنیم. پیشنهاد میکنیم که در ادامه این نوشته با ما همراه باشید.
کار درمانی جسمی میتواند کمک زیادی به افراد مبتلا به بیماری پارکینسون کند. کاردرمانی جسمی به بیماران مبتلا به پارکینسون کمک میکند تا کنترل بهتر و بیشتری روی حرکات خود داشته باشند و بتوانند در کنار داشتن بیماری پارکینسون، زندگی بهتر و باکیفیتتری را تجربه کنند. کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، امکان برگزاری جلسات کاردرمانی جسمی را در کنار بهترین کاردرمانگران و استفاده از جدیدترین و بهترین ابراز کاردرمانی جسمی، برای شما عزیزان فراهم کرده است. شما میتوانید جهت شرکت در جلسات کاردرمانی جسمی و همچنین کسب اطلاعات بیشتر درباره نحوه تشکیل جلسات کاردرمانی جسمی در کلینیک روانشناسی برگ سبز، از طریق لینک زیر اقدام کنید.
پارکینسون چیست؟
پارکینسون یکی از اختلالات عصبی و بیماریهای اعصاب به شمار میرود که در آن فرد به مرور زمان توان حرکتی خود را از دست میدهد. علائم به تدریج شروع می شود و گاهی اوقات تنها با یک لرزش کوچک در یک دست، که فرد به سختی متوجه آن می شود، آغاز می شود. علاوه بر لرزش ها که بسیار رایج هستند، این اختلال معمولاً باعث خشکی یا کند شدن حرکت نیز می شود.
بیماری پارکینسون بر سلولهای مغز که تولید کنندهی دوپامین هستند تاثیر میگذارد و باعث مرگ آنها میشود و به همین دلیل سطح دوپامین در مغز کاهش مییابد. متاسفانه بیماری پارکینسون تاکنون درمان قطعی و مشخصی نداشته است؛ با این حال، تشخیص زودهنگام این بیماری و مصرف به موقع دارو، میتواند به کنترل علائم و کند شدن شدت حرکت بیماری کمک زیادی کند. اگر برای بیماری پارکینسون زود اقدام نکنید، این بیماری بسیار پیشرفته میشود و تا حدی که تمام توان حرکتی فرد را بگیرد و حتی ممکن است منجر به زوال عقل (آلزایمر) شود.
آلزایمر یکی از بیماریها و اختلالات رایج در بین افراد مسن و سالمندان است که زندگی آنها را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد. فرد مبتلا به آلزایمر، بخشی از حافظه خود را از دست میدهد و موضوعاتی را فراموش میکند. آلزایمر بهقدری میتواند پیشرفته شود که فرد حتی نام و مشخصات خود را نیز به طور کلی فراموش کند.
علائم بیماری پارکینسون
علائم پارکنیسون میتواند برای هر کسی متفاوت باشد؛ معمولا در مراحل اولیه بیماری پارکینسون، علائم بسیار خفیف است و همین موضوع باعث میشود که فرد توجه چندانی به آن نداشته باشد. معمولا علائم پارکینسون از یک طرف بدن شروع میشود و با گذشت زمان، به سمت دیگر میرسد. در ادامه، برخی از رایجترین علائم بیماری پارکینسون را با هم مرور میکنیم:
- لرزش. لرزش معمولاً از یک اندام شروع می شود که اغلب دست یا انگشتان دست است. ممکن است لرزش در هنگام استراحت وجود داشته باشد.
- حرکت آهسته (برادی کینزی). ممکن است با گذشت زمان بیماری پارکینسون حرکت را کند کرده و کارهای ساده را دشوار و وقت گیر کند. قدم های فرد هنگام راه رفتن کوتاه تر می شود. بلند شدن از صندلی دشوار می شود.
- سفتی عضلات. سفتی عضلات می تواند در هر قسمت از بدن رخ دهد. عضلات سخت می تواند دردناک باشد و دامنه حرکت را محدود کند.
- از دست دادن حرکات اتوماتیک. ممکن است توانایی انجام حرکات ناخودآگاه از جمله چشمک زدن، لبخند زدن یا حرکت دست ها هنگام راه رفتن کاهش پیدا کند.
- تغییرات تکلم. تکلم ممکن است آرام، سریع، مبهم یا با تردید باشد و بیشتر حالت یکنواخت و بدون بالا و پایین های معمول را داشته باشد.
- تغییرات نوشتار. نوشتن می تواند دشوار شود و دست خط فرد کوچک به نظر برسد.
آتاکسی یکی از اختلالات بسیار نادر است که در آن فرد تعادل حرکات خود را از دست میدهد و نمیتواند کارهای حرکتی، مثل راه رفتن، تکان دادن دستها و انگشتها، صحبت کردن و … را بهخوبی انجام دهد؛ به همین دلیل به آن اختلال تعادل نیز گفته میشود. مسئله اصلی در اختلال تعادل این است که آن قسمت از مغز که وظیفه کنترل حرکت و تعادل را در بدن به عهده دارد، دچار مشکل و اختلال میشود و نمیتواند بهخوبی گذشته عمل کند؛ به همین دلیل حرکات فرد کندتر شده و فرد تعادل خود را برای انجام کارها از دست میدهد.
علل بیماری پارکینسون
تاکنون پزشکان و محققان نتوانستهاند علت اصلی بیماری پارکینسون را کشف کنند؛ با این حال، برخی از شرایط میتواند شانس ابتلا به بیماری پارکینسون را در افراد افزایش دهد. از جمله علل بیماری پارکینسون عبارتند از:
ژنتیک
ژنتیک یکی از مواردی است که باعث ابتلا به بیماری پارکنیسون میشود. محققان نشان دادهاند که برخی از ژنهای خاص، شانس ابتلا به بیماری پارکینسون را بالا میبرند.
عوامل محیطی
قرار گرفتن در معرض یکسری سموم خاص یا برخی عوامل محیطی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را در آینده افزایش دهد، اما خطر آن نسبتاً کم است.
سن و جنسیت
احتمال ابتلا به بیماری پارکینسون در سنین بالاتر بسیار بیشتر است؛ به ندرت میتوان فرد جوان مبتلا به پارکینسون را یافت. علاوه بر این، شانس ابتلا به بیماری پارکینسون در مردان بسیار بیشتر از زنان است.
درمان بیماری پارکینسون
متاسفانه تاکنون هیچگونه درمان قطعی برای بیماری پارکینسون کشف نشده است؛ با این حال برخی از داروها میتوانند از پیشروی این بیماری جلوگیری کنند. علاوه بر این، برخی از تکنیکها و درمانهای جانبی نیز به زندگی بهتر بیمار کمک میکند:
دارو درمانی
یکی از اصلیترین روشهار درمان بیماری پارکینسون، دارو درمانی است. پس از تشخیص بیماری پارکینسون توسط متخصص مغز و اعصاب، دارو درمانی شروع میشود. داروهای مخصوص بیماری پارکینسون میتوانند مانع از پیشروی علائم در فرد شوند.
کاردرمانی جسمی برای درمان بیماری پارکینسون
یکی دیگر از روشهای درمان پارکینسون که به بیمار کمک میکند تا حرکات خود را بهتر کنترل کند، کاردرمانی جسمی است. کاردرمانی جسمی نقش بسیار مهمی در درمان و توانبخشی بیماران مبتلا به پارکینسون بازی میکند. کاردرمانی جسمی به بیمار مبتلا به پارکینسون این امکان را میدهد تا بتواند حرکات خود را بهتر کنترل کند و بتواند از عهده کارهای خود بربیاید و زندگی مستقلی را تجربه کند.
کاردرمانی جسمی به کودکانی که اختلالات حرکتی مختلف دارند، کمک میکند تا حرکات خود را اصلاح کنند و تا حد امکان زندگی نرمالی را در پیش بگیرند. برخی از اختلالات روان مثل اوتیسم یا بیش فعالی میتواند مشکلات مختلفی در نوع حرکت کودکان ایجاد کند. همچنین اسپاسم عضلات یا عدم تکامل مراحل رشد حرکتی باعث میشود که کودک بهخوبی و متناسب با سن خود نتواند حرکت کند.
گفتار درمانی بزرگسالان
همانطور که پیشتر نیز به آن اشاره کردیم، یکی از مشکلاتی که بیماری پارکینسون میتواند برای فرد ایجاد کند، مشکل در تکلم است. گفتار درمانی میتواند به بیمار کمک کند تا تکلم خود را بازیابد و بتواند بهراحتی و شمرده صحبت کند.
گفتار درمانی بزرگسالان، به درمان اختلالات گفتار بزرگسالان مثل لکنت زبان و ادای صحیح کلمات میپردازد. برخی تصور میکنند که گفتار درمانی تنها مختص به کودکان است؛ اما باید گفت برای آن دسته از بزرگسالانی که در کودکی اختلالات گفتار آنها درمان نشده است یا اخیرا به دلیل مسائلی مثل سکته مغزی دچار اختلال گفتار شدهاند نیز گفتار درمانی انجام میشود.
اصلاح سبک زندگی
اصلاح سبک زندگی داشتن یک زندگی سالم میتواند تاثیر بسیار زیادی روی روند بیماری پارکینسون داشته باشد. تغذیه سالم، ورزش کردن، خواب کافی و مناسب و … همگی از جمله راهکارهایی است که میتواند به بهبود روند درمان و تاثیرگذاری داروها کمک کند.
