نشانه های افسردگی در کودکان
افسردگی تنها مختص به بزرگسالان نیست و کودکان نیز ممکن است همانند بزرگسالان علائم و نشانه های افسردگی را تجربه کنند. نشانه های افسردگی در کودکان با بزرگسالان متفاوت است و ممکن است تنها محدود به گوشهگیری، غم و ناراحتی مداوم نباشد. برخی از کودکان، افسردگی را با پرخاش و تنش نمایان میکنند.
افسردگی در کودکان نیز همانند افسردگی بزرگسالان نیاز به توجه و درمان دارد و کودک مبتلا به افسردگی را نباید به حال خود رها کرد. اگر افسردگی در کودک جدی گرفته نشود، سلامت روان کودک به خطر میافتد و پس از مدتی میتواند باعث به انزوا کشیده شدن کودک یا حتی خودکشی و آسیب به خود شود؛ از این رو بسیار مهم است که نشانه های افسردگی در کودک را بشناسید و در صورت مشاهده این نشانهها در کودک خود یا اطرافیان، هرچه سریعتر با یک مشاوره کودک صحبت کنید.
در این مقاله از سری مقالات کلینیک تخصصی روانشناسی و روانپزشکی برگ سبز، میخواهیم به افسردگی کودکان بپردازیم و نشانه های افسردگی در کودکان را بررسی کنیم. اگر شما هم جزو آن دسته از والدینی هستید که علاوه بر تامین نیازهای مادی و فیزیکی فرزندتان، به نیازهای روحی و سلامت روانی او نیز توجه میکنید، پیشنهاد میکنیم در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
کلینیک روانشناسی و روانپزشکی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، آماده ارائه تمامی خدمات روانشناسی کودک به شما عزیزان است. شما میتوانید جلسات روانشناسی کودک را در کلینیک برگ سبز، در کنار متخصصان و رواندرمانگران حرفهای کودک تجربه کنید.
افسردگی چیست؟
افسردگی یک اختلال و بیماری روانی به حساب میآيد که میتواند باعث ایجاد غم، تحریکپذیری، ناامیدی، پرخاش، عدم لذت از فعالیت روزمره و … در شما یا فرزندتان شود. افسردگی نیز همانند سایر بیماریهای روانی تنها مختص به بزرگسالان نیست و امروزه ثابت شده است که کودکان نیز مبتلا به افسردگی میشوند و افسردگی در کودکان باید جدی گرفته شود.
همه شما و کودکانتان ممکن است در یک دوره کوتاه مدت احساس غم و ناخوشی داشته باشید، اما افسردگی زمانی تشخیص داده میشود که علائم آن بیش از دو هفته در فرد یا کودک ظاهر شود. پیش از این در مقالهای دیگر به بررسی علائم و نشانههای افسردگی در بزرگسالان پرداختهایم. میتوانید برای اطلاعات بیشتر به سراغ آن مقاله بروید. نشانه های افسردگی در کودکان میتواند با بزرگسالان کمی متفاوت باشد. شناخت نشانه های افسردگی کودکان به شما کمک میکند تا توجه بیشتری به کودک خود داشته باشید.
افسردگی شایعترین بیماری روانی در جهان شناخته میشود. فرد مبتلا به افسردگی، به صورت مداوم احساس غم و اندوه میکند و علاقه خود را نسبت به همه چیز از دست میدهد. افسردگی باعث میشود که فرد از انجام کارهای روزانه خود باز بماند و همین موضوع میتواند تاثیر بسیار زیادی روی زندگی او و اطرافیان داشته باشد. شناخت نشانه های افسردگی به شما کمک میکند تا در صورت مبتلا شدن خود یا یکی از اطرافیانتان بتوانید به سرعت به یک مرکز روانشناسی مراجعه کنید.
آیا کودکان هم دچار افسردگی میشوند؟
تحقیقات نشان میدهد که افسردگی در هر گروه سنی، به خصوص کودکان، میتواند بروز پیدا کند و زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. این باور که کودکان دچار افسردگی نمیشوند و تنها علائم رشد و بلوغ را از خود نشان میدهند، یک باور کاملا اشتباه است. اگر چه ممکن است کودکان به طور طبیعی با رشد و نمو خود دچار نوسانات خلقی شوند، اما ابلا به افسردگی کاملا متفاوت است.
افسردگی در کودکان میتواند در نحوه تعامل کودک با دوستان و خانواده خود تاثیر بگذارد؛ همچنین ممکن است کودک را از لذت رفتن به مدرسه، ورزش، سرگرمی و سایر فعالیتهای دوران کودکی دور نگه دارد.
روانشنای کودک میتواند تاثیر بسیار زیادی در سلامت روان کودکان داشته باشد. در دنیای امروز، خانوادهها علاوه بر توجه به نیازهای فیزیکی کودک، به سلامت روان کودکان نیز توجه ویژهای دارند. جلسات روانشناسی کودک به شما و کودکتان کمک میکند تا به راحتی بر مشکلات روانی کودک غلبه کنید.
نشانه های افسردگی در کودکان
افسردگی در کودکان کاملا متفاوت با بزرگسالان است. معمولا کودکان در کنار افسردگی، خلائم اضطراب را نیز از خود بروز میدهند. به افسردگی در کودکان در پزشکی اصطلاحا «افسردگی نقابدار» گفته میشود. این به این معنی است که کودک مبتلا به افسردگی به جای بروز نشانههای غم و ناراحتی، رفتارهای خشن و عصبی از خود بروز میدهد. افسردگی در کودکان علائم و نشانههای مختلفی دارد. در صورت مشاهده حداقل سه مورد از نشانهها در مدت زمان بیشتر از دو هفته در کودک خود، بهتر است با یک روانشناس کودک در ارتباط باشید. در ادامه برخی از مهمترین علائم و نشانه های افسردگی در کودکان را بیان میکنیم:
- بیحوصلگی و عصبانیت
- احساسم غم و ناامیدی مداوم
- کنارهگیری از فعالیتهای اجتماعی و تمایل به انزوا
- حساسیت بیشتر نسبت به طرد شدن
- تغییرات ناگهانی در اشتها (پرخوری یا کمخوری ناگهانی)
- تغییرات ناگهانی در خواب کودک (بیخوابی یا خواب زیاد)
- گریه بیش از اندازه کودک (معمولا در کودکان کمسن)
- اختلال تمرکز کودک
- خستگی بیدلیل و انرژی کم کودک
- ابراز ناراحتی جسمی مداوم ( مثل معدهدرد، سردرد، تاری دید و …) در صورتی که هیچ کدام از این بیماریها توسط پزشک تشخیص داده نمیشود.
- مشکل در انجام فعالیتهای روزانه در خانه یا مدرسه
- عدم علاقه و توجه به کارهایی که در گذشته برای کودک هیجانانگیز بود
- احساس بیارزشی یا گناه
- افکار مرگ یا خودکشی
همه کودکان دارای افسردگی لزوما همه این علائم را در کنار یکدیگر بروز نمیدهند؛ همچنین بروز علائم مختلف به گروه سنی کودک نیز بستگی دارد. به عنوان مثال کودکان در بازه سنی ۸ تا ۱۲ سال، معمولا علائم افسردگی را با عدم تمرکز، نارضایتی از زندگی، از دست دادن لذت برای فعالیتهای روزانه، افت تحصیلی و علائمی از این دست بروز میدهند؛ در صورتی که اقدام به خودکشی یا مصرف الکل و مواد مخدر در کودکان مبتلا به افسردگی در گروه سنی ۱۲ تا ۱۷ سال رایجتر است.
روانشناسی کودک در مسائلی مثل مشکلات روحی و عاطفی، تروما، اضطراب، آزار جسمی و جنسی و هر مشکل دیگری که ذهن و روح کودک شما را درگیر کند، به کمک شما و کودکتان میآید. یک روانشناس حرفهای کودک، میتواند مواردی را که بر سلامت کودک شما تاثیر میگذارد شناسایی کند و روند درمان را آغاز کند تا کودک شما هرچه سریعتر به زندگی نرمال خود بازگردد.
درمان افسردگی کودکان
افسردگی کودکان اگر به موقع شناسایی شود، به راحتی و تنها با کمک یک روانشناس کودک قابل درمان است. معمولا در مورد افسردگی کودکان، درمان اولیه که انتخاب میشود، روان درمانی و مشاوره است.
در صورت بروز علائم شدید و تشخیص افسردگی حاد، دارو درمانی نیز در کنار روان درمانی بهکار گرفته میشود. نوع دارویی که برای درمان افسردگی کودکان استفاده میشود، کاملا با داروهای بزرگسالان متفاوت است.
در صورتی که افسردگی کودک بسیار حاد تشخیص داده شود و به هیچ کدام از روشهای دارو درمانی و روان درمانی پاسخ مناسبی ندهد، پزشک میتواند از روشهای نوروتراپی برای درمان افسردگی کودک استفاده کند.
نوروتراپی یک روش درمانی برای بیماریها و اختلالاتی مانند اضطراب و افسردگی حاد است. در نوروتراپی الگوهای مغزی که پیش از این تغییر کرده و باعث بروز چنین اختلالاتی میشوند را تغییر میدهیم. هدف نوروتراپی آموزش مجدد مغز و توسعه مهارتهای جدید است تا عملکرد مغز به حالت عادی و نرمال خود بازگردد.