اختلال مسخ واقعیت / مسخ شخصیت؛ دلایل، علائم و درمان
اختلال مسخ واقعیت یا مسخ شخصیت، یکی از اختلالات روانی حاد به شمار میرود که فرد در آن احساس میکند که خارج از بدن خود قرار دارد و اشیا و اتفاقاتی که در اطراف او رخ میدهند، واقعی نیست.
اختلال مسخ واقعیت که به آن سندروم شخصیت زدایی یا زوال شخصیت نیز گفته میشود، تنها در ۲ درصد افراد رخ میدهد و جزو اختلالات نسبتا نادر به شمار میرود؛ با این حال بسیار مهم است که با این اختلال آشنا باشیم و در صورت مشاهده یا تجربه علائم آن، خیلی سریع برای درمان آن اقدام کنید.
ممکن است که برخی از ما، برخی از علائم اختلال مسخ واقعیت و مسخ شخصیت را یکبار در زندگی خود تجربه کنیم. ممکن است که در شرایطی خاص این حس به دست دهد که اتفاقات اطراف ما واقعی نیستند یا از بدن خود جدا شدهایم؛ اما این موضوع لزوما به این معنی نیست که شما دچار اختلال مسخ واقعیت شدهاید و اگر تنها یک بار و به صورت گذری آن را تجربه کردهاید، جای نگرانی نیست.
اختلال مسخ واقعیت و مسخ شخصیت تاثیرات منفی زیادی روی زندگی شخصی و اجتماعی فرد میگذارد و نیازمند درمان فوری و اثربخش است؛ همچنین تشخیص به موقع و زودهنگام این اختلال میتواند در بهبود سریعتر بیمار و انجام بهتر روند درمان کمک بسیار زیادی کند؛ از این رو بسیار مهم است که برای درمان خیلی سریع اقدام کنید تا اثرات روانی و اجتماعی این اختلال روی زندگی فرد به حداقل برسد.
همانطور که گفتیم، اختلال مسخ واقعیت یا مسخ شخصیت یک اختلال نادر در جهان به شمار میرود؛ به همین دلیل بسیاری از افراد شناخت و درک کافی نسبت به اختلال مسخ شخصیت ندارند و با علائم اختلال مسخ واقعیت آشنا نیستند. همین موضوع سبب شد که ما در این نوشته از کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، تصمیم بگیریم که درباره اختلال مسخ واقعیت و مسخ شخصیت صحبت کنیم و اطلاعات مفیدی را در رابطه با این اختلال در اختیار شما قرار دهیم. اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که اطلاعاتی راجع به این اختلال ندارید، پیشنهاد میکنیم که در ادامه این نوشته جذاب با ما همراه باشید.
اختلال مسخ واقعیت یکی از جدیترین و حساسترین اختلالات روان است که نیازمند درمان سریع و فوری میباشد. اگرچه درصد وقوع و بروز این اختلال در افراد بسیار کمتر از اختلالات دیگر مثل افسردگی است، با این حال نیازمند توجه جدی و درمان فوری میباشد. معمولا اولین اقدامی که برای درمان اختلال مسخ واقعیت یا مسخ شخصیت باید انجام دهید، مراجعه به یک روانشناس و تراپیست حرفهای است تا اطلاعات کافی از این اختلال داشته باشد و بتواند به شما کمک کند. کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، امکان برگزاری جلسات روان درمانی و تراپی را برای شما عزیزان زیر نظر بهترین روانشناسان و متخصصان این حوزه فراهم کرده است.
اختلال مسخ واقعیت یا اختلال مسخ شخصیت چیست؟
اختلال مسخ واقعیت، یک حالت روانی است که در آن فرد احساس می کند از محیط اطراف خود جدا شده است. در صورت بروز این اختلال، ممکن است افراد و اشیاء اطراف برای فرد غیر واقعی به نظر برسند. با این وجود، فرد مبتلا به این اختلال هنوز آگاهی خود را حفظ کرده و مرز واقعیت و خیال را تا حدودی درک می کند.
مسخ شخصیت، شامل احساس جدا شدن از محیط اطراف نیست. بلکه مسخ شخصیت باعث بروز احساس جدا شدن از بدن، افکار یا احساسات خود فرد است. گویی شما به عنوان یک فرد خارجی به اتفاقاتی که برای بدن تان می افتد، نگاه می کنید.
دلیریوم یک اختلال جدی در توانایی های ذهنی است. این اختلال منجر به تفکر آشفته و از بین رفتن آگاهی فرد نسبت به اطرافیان می شود. این اختلال معمولاً بروز حاد داشته و به سرعت (در حد چند ساعت تا چند روز) علایم آن ظاهر می شود.
علائم اختلال مسخ واقعیت
اختلال مسخ واقعیت یا مسخ شخصیت، معمولا خود را با دو گروه علائم، علائم مسخ واقعیت و علائم مسخ شخصیت نشان میدهد. اختلال مسخ واقعیت و اختلال مسخ شخصیت به عنوان یک اختلال روانی واحد شناخته میشوند؛ با این حال ممکن است که هر گروه از این علائم در یک فرد رخ دهد یا فردی هر دوی آنها را با هم تجربه کند.
علائم مسخ واقعیت شامل مواردی میشود که فرد خود را جدا از محیط پیرامونش حس میکند و جهان اطراف را تحریف شده یا غیرواقعی میبیند. برخی از علائم مسخ واقعیت عبارتند از:
- فاصله و اندازه یا شکل اشیا ممکن است تحریف شود.
- ممکن است از محیط پیرامونی خود آگاهی بیشتری داشته باشید.
- به نظر می رسد وقایع اخیر در گذشته های دور اتفاق افتاده باشد.
- محیط ممکن است مبهم ، بی رنگ ، دو بعدی ، غیر واقعی یا بزرگتر از اندازه ی واقعی یا به صورت کارتونی به نظر برسد.
در حالت مسخ شخصیت، فرد احساس جدایی از خود را دارد؛ انگار که از بدن خود جدا شده است و حوادث و اتفاقات را از بالا تماشا میکند. از مهمترین علائم مسخ شخصیت، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم توانایی در تشخیص یا توصیف هیجانات خود
- احساس بی حسی موضعی
- احساس رباتیک بودن یا عدم توانایی کنترل گفتار یا حرکت
- احساس عدم ارتباط با بدن ، ذهن ، احساسات یا حواس
- ناتوانی در ارتباط دادن احساسات به خاطرات یا به اصطلاح مالکیت داشتن بر خاطرات به عنوان تجربه هایی که برای شما اتفاق افتاده است
- احساس تحریف بدن و اندام شما (انگار که اندامهایتان بزرگ یا کوچک شده اند)
اختلال شخصیت اسکیزوتایپی یکی از انواع اختلالات شخصیتی میباشد. فردی که دارای اختلال شخصیت اسکیزوتایپی باشد، از نگاه دیگران فردی غیرعادی و «عجیب و غریب» به نظر میآید. این افراد ممکن است در برقراری روابط با دیگران مشکل داشته باشند؛ چراکه معمولا نسبت به اطرافیان خود بدبین بوده و دچار هذیانهای خرافی میباشند.
درمان اختلال مسخ واقعیت و مسخ شخصیت
برخی از افراد ممکن است که علائم اختلال مسخ واقعیت را به صورت مقطعی تجربه کنند و پس از مدتی این علائم به طور کامل از بین بروند. این دسته از بیماران معمولا به درمان خاصی نیاز ندارند؛ اما اگر علائم مسخ واقعیت و اختلال مسخ شخصیت در طولانی مدت همچنان وجود داشته باشد، لازم است که اقدامی جدی برای درمان آن کنید. خوشبختانه این اختلال درمان دارد و شما میتوانید از طریق گوناگونی برای درمان اختلال مسخص واقعیت اقدام کنید.
روان درمانی و رفتار درمانی شناختی
بهترین درمان برای اختلال مسخ واقعیت، روان درمانی است. معمولا از تکنیکهای رفتار درمانی شناختی برای درمان اختلال مسخ واقعیت استفاده میشود که به فرد کمک میکند تا به خود و رفتارهای تسلط پیدا کند.
رفتار درمانی یکی از تکنیکهای روانشناسی است که برای درمان بسیاری از اختلالات و مشکلات، بسیار سودمند و موثر است. در این تکنیک، ما بر این باوریم که رفتارهای اشتباه، به صورت ذاتی به وجود نیامندهاند؛ بلکه حاصل آموزش و یادگیری فرد در طول زندگی و در موقعیتهای مختلف است. در رفتار درمانی، ما سعی داریم تا رفتارهای مخرب و اشتباه را اصلاح کنیم و رفتارها و عادتهای خوب را جایگزین آنها کنیم.
دارو درمانی
ممکن است که روانشناس شما را به یک روانپزشک ارجاع دهد تا علاوه بر رفتار درمانی و روان درمانی، دارو درمانی را نیز شروع کنید. در حال حاضر هیچگونه دارویی به صورت اختصاصی برای درمان اختلال مسخ واقعیت وجود ندارد؛ با این حال ممکن است که روانپزشک شما از داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی برای کنترل برخی از علائم بیماری استفاده کند.
حساسیتزدایی از طریق حرکت چشم و پردازش مجدد (EMDR)
اگرچه درمان EMDR در اغلب موارد برای درمان اختلال اضطراب بعد از حادثه به کار گرفته میشود، اما در برخی از موارد نیز برای درمان اختلال مسخ واقعیت مناسب است.
اختلال اضطراب پس از سانحه یا PTSD، اختلالی است که برخی از افراد پس از تجربه حوادث ناگوار و ناراحتکننده دچار آن میشوند. افراد مبتلا به این اختلال، تا سالها پس از حادثه نیز عوارض و معایب آن را به همراه دارند و با یادآوری حادثه یا سانحه صورت گرفته در گذشته، دچار استرس و اضطراب فراوانی میشوند.