روش های درمان لکنت زبان در بزرگسالان
لکنت زبان یکی از اختلالات رایج گفتار در بزرگسالان و کودکان است. اگرچه اغلب افراد لکنت زبان را مربوط به کودکان می‌دانند، اما جالب است بدانید که بسیاری از بزرگسالان نیز دچار این اختلال گفتاری می‌شوند.
لکنت زبان می‌تواند از دوران کودکی در فرد بروز پیدا کند و به دلیل عدم توجه والدین و دنبال نکردن درمان مناسب، تا نوجوانی و بزرگسالی نیز همراه فرد باشد. در بسیاری از موارد نیز لکنت زبان در اثر آسیب به مغز یا ترومای عاطفی در بزرگسالان رخ می‌دهد. تنش، استرس و اضطراب زیاد نیز می‌تواند باعث بروز لکنت زبان در بزرگسالان شود.
بزرگسالانی که دچار لکنت زبان هستند، علاوه بر مشکل لکنت با مشکلات روانشناختی دیگری مثل افسردگی، دوری از اجتماع، مشکلات شغلی، تحقیر و تمسخر از سمت دیگران و … نیز مواجه می‌شوند. از این رو بسیار مهم است که به دنبال درمان لکنت زبان باشیم.
اگرچه در گذشته لکنت زبان درمان قطعی نداشت، اما امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، مطالعات زیادی روی این اختلال گفتار صورت گرفته است و روش های درمانی لکنت زبان بسیار موثرتر از گذشته انجام می‌شود.
در این مقاله می‌خواهیم به سراغ تکنیک های درمانی لکنت زبان در بزرگسالان برویم و علت بروز این اختلال گفتار در بزرگسالان را بررسی کنیم. اگر شما یا اطرافیانتان به گونه‌ای با لکنت زبان درگیر هستید، پیشنهاد می‌کنیم در ادامه این نوشته با ما همراه باشید.
گفتار درمانی تنها مختص به کودکان نیست. بسیاری از بزرگسالان نیز به دلایل مختلف ممکن است با اختلالات گفتار درگیر شوند. یکی از اختلالات گفتار رایج در بین بزرگسالان، لکنت زبان است. لکنت زبان علاوه بر مهارت‌های ارتباطی، روی روحیه، اعتماد به نفس و موقعیت‌های شغلی و تحصیلی نوجوانان و بزرگسالان نیز می‌تواند تاثیرگذار باشد؛ از این رو بسیار مهم است که درمان لکنت زبان را جدی بگیرید. کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، آماده برگزاری جلسات گفتار درمانی بزرگسالان در محیطی امن و آرام زیر نظر بهترین متخصصان و گفتاردرمانگران بزرگسال است. درمانگران ما همواره از جدید‌ترین و به‌روزترین متدهای درمانی، برای برگزاری جلسات گفتار درمانی بزرگسالان استفاده می‌کنند.
لکنت زبان چیست؟
لکنت زبان یکی از اختلالات رایج گفتار است که در بین کودکان شیوع آن بیشتر است؛ با این حال بسیاری از بزرگسالان نیز دچار این مشکل می‌شوند. فرد مبتلا به لکنت زبان، در بیان برخی از صداها، هجاها و کلمات دچار مشکل می‌شود و موقع صحبت کردن، یک هجا یا کلمه مشخص را تکرار می‌کند. افراد مبتلا به لکنت زبان، نمی‌توانند کلمات را به صورت پیوسته ادا کنند. این افراد می‌دانند که چه چیزی را می‌خواهند بیان کنند، اما در ادا کردن کلمات دچار مشکل می‌شوند.
لکنت زبان در ابتدای شروع به صحبت کردن کودک طبیعی است و به عنوان بخشی از مراحل یادگیری صحبت کردن از آن یاد می‌شود؛ با این حال اگر این مشکل ادامه دار باشد، فرد مبتلا به اختلال لکنت زبان است و نیاز دارد که برای درمان آن اقدام جدی انجام دهد.
لکنت زبان روی مهارت‌های ارتباطی و اعتماد به نفس کودکان و نوجوانان بسیار تاثیرگذار است و لازم است در سنین کودکی به آن توجه شود و برای درمان آن اقدام کنید تا اثرات سو آن روی دیگر ابعاد زندگی فرد کمتر باشد. همچنین گفتار درمانی در کودکان خیلی سریع‌تر و موثرتر اتفاق می‌افتد.
گفتار درمانی کودک شامل هر نوع تکنیک، بازی و تمرین است که به کودک شما برای رفع اختلالات گفتار کمک می‌کند. جلسات گفتار درمانی به کمک یک درمانگر مجرب و حرفه‌ای در این کار انجام می‌شود؛ از آن جایی که روحیه کودکان کاملا با بزرگسالان متفاوت است و نوع گفتار و دایره واژگان کودکان بسیار محدود است؛ حتما باید از یک گفتار درمان کودک که سابقه و تجربه درخشانی در این کار دارد، برای گفتار درمانی کودکان استفاده کنید.
درمان لکنت زبان در بزرگسالان
اگرچه درمان لکنت زبان در سنین کودکانی آسان‌تر است، اما با پیشرفت علم و تکنولوژی، امروزه در سنین بالاتر و بزرگسالی نیز درمان و کنترل لکنت زبان ممکن است. در ادامه چند تکنیک درمانی رایج برای درمان لکنت زبان را معرفی می‌کنیم. توجه داشته باشید که این روش های درمان لکنت زبان برای همه مناسب نیستند و گفتار درمانگر، با توجه به شرایط فرد و علت بروز لکنت زبان، بهترین روش و تکنیک درمان لکنت زبان را انتخاب می‌کند.
گفتار درمانی بزرگسالان
گفتار درمانی یکی از اقدامات اولیه برای درمان اختلال گفتار لکنت است. گفتار درمانگر می‌تواند به بالا بردن سرعت صحبت و حذف وقفه‌های بین آن به شما کمک کند. همچنین تکینک‌های گفتار درمانی بزرگسالان این امکان را به شما می‌دهد که به مرور زمان، گفتار شما بهبود پیدا کند.
نکته مهمی که در مورد جلسات گفتار درمانی بزرگسالان باید در نظر داشته باشید، این است که گفتار درمانی یک پروسه طولانی و درمان بلند مدت است؛ پس نباید انتظار داشته باشید پس از چند جلسه گفتار درمانی، لکنت زبان شما حل شود. برای جلسات گفتار درمانی شکیبایی به خرج دهید و روند درمان خود را دنبال کنید تا در طولانی مدت، شاهد نتیجه‌های اثربخش آن باشید.
گفتار درمانی بزرگسالان، به درمان اختلالات گفتار بزرگسالان مثل لکنت زبان و ادای صحیح کلمات می‌پردازد. برخی تصور می‌کنند که گفتار درمانی تنها مختص به کودکان است؛ اما باید گفت برای آن دسته از بزرگسالانی که در کودکی اختلالات گفتار آن‌ها درمان نشده است یا اخیرا به دلیل مسائلی مثل سکته مغزی دچار اختلال گفتار شده‌اند نیز گفتار درمانی انجام می‌شود.
مشاوره روانشناسی و رفتار درمانی
مشاوره روانشناسی و رفتار درمانی معمولا به عنوان یک تکنیک درمانی مکمل در کنار گفتار درمانی استفاده می‌شود. جلسات روانشناسی و رفتار درمانی به افراد کمک می‌کند تا تاثیرات منفی ناشی از لکنت زبان روی افراد کم شود. این جلسات اطلاعات دقیقی درباره لکنت زبان و همچنین شیوه‌های برقراری ارتباط با دیگران را به افراد مبتلا به لکنت زبان و گاها خانواده‌ها آموزش می‌دهد. همچنین افراد در جلسات رفتار درمانی، می‌آموزند که چگونه خود را آرام کنند و از استرس و اضطراب دوری کنند. این تکنیک‌ها به فرد کمک می‌کند تا در صورت بروز علائم استرس‌زا، که لکنت زبان را تشدید می‌کند، بتوانند خود را آرام کنند و شرایط را تحت کنترل بگیرند.
گروه درمانی
گروه درمانی یکی دیگر از روش های درمان لکنت زبان است که در سال‌های اخیر توجه بسیار زیادی به آن شده است. افراد مبتلا به لکنت زبان معمولا حس می‌کنند که تنها هستند. این افراد کم‌کم به دلیل لکنت زبان خود، ارتباط خود را با دیگران محدود می‌کنند و بسیاری از افراد گوشه‌گیر می‌شوند.
گروه درمانی این امکان را به افراد می‌دهد تا سایر افراد که لکنت زبان دارند، ارتباط برقرار کنند و متوجه چالش‌های مشترک بین خود و آن‌ها باشند. این موضوع کم‌کم می‌تواند باعث برقراری ارتباط بهتر بین افراد مبتلا به لکنت زبان با جامعه شود.
در برخی از موارد نیز ممکن است در جلسات گروه درمانی، علاوه بر متخصص روانشناس و گفتار درمانگر، افراد حمایتگر و پشتیبان نیز حضور داشته باشند تا به افراد مبتلا به لکنت زبان کمک کنند که تا بدون ترس از قضاوت و احساس حقارت، در مقابل دیگران صحبت کنند.
دستگاه‌های الکترونیکی
امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، بسیاری از دستگاه‌ها و تجهیزات پزشکی طراحی شده‌اند که افراد دچار لکنت زبان کمک می‌کند تا بهتر صحبت کنند. این دستگاه‌ها همچون هدفون روی گوش فرد قرار می‌گیرد و با تحریک مغز، به صحبت بهتر کمک می‌کند.
در برخی از موارد که اختلال لکنت زبان بسیار حاد است و پاسخ مناسبی نسبت به هیچ کدام از روش‌های دیگر نمی‌دهد، گفتار درمانگر و مشاور ممکن است شما را به یک نوروتراپیست ارجاع دهد. تکنیک‌های نوروتراپی به خصوص تکنیک تحریک الکتریکی مغز، می‌تواند به درمان لکنت زبان کمک کند. روش‌های نوروتراپی با تحریک مغز و اصلاح امواج آن به ایجاد امواج مغزی صحیح و درمان لکنت زبان کمک می‌کند.
دارو درمانی
اگر لکنت زبان فرد ریشه عصبی داشته باشد، یعنی هنگامی که فرد دچار استرس و اضطراب می‌شود، لکنت زبان او تشدید شود، برخی از داروها می‌تواند به کنترل استرس و اضطراب و در نتیجه کنترل لکنت زبان او کمک کند؛ علاوه بر این، برخی از داروها نیز می‌تواند روی تسریع گفتار فرد تاثیرگذار باشد. با این حال دارو درمانی به عنوان درمان قطعی لکنت زبان شناخته نمی‌شود و تنها در برخی از موارد، با توجه به صلاحدید پزشک و زیر نظر روانپزشک برخی از داروها برای بیمار تجویز می‌شود.
انواع لکنت زبان
لکنت زبان ریشه‌های متفاوتی می‌تواند داشته باشد. برخی از لکنت زبان‌ها از دوران کودکی با فرد همراه هستند؛ اما بسیاری نیز به دلیل حوادث مثل ضربه به مغز یا تروما به وجود می‌آیند. در ادامه انواع لکنت زبان و ریشه‌های پیدایش آن را بررسی می‌کنیم:
لکنت زبان در حین رشد
این نوع از لکنت زبان راج‌ترین شکل لکنت زبان است. این لکنت در دوران کودکی دیده می‌شود، یعنی زمانی که فرزند شما تازه می‌خواهد صحبت کردن را بیاموزد. لکنت زبان در دوران کودکی هنگامی که کودک با زبان تازه‌ای روبه‌رو می‌شود نیز امری رایج است.
لکنت زبان عصبی
این نوع از لکنت زبان به دلیل تغییرات ناگهانی در مسیرهای عصبی مغز که مربوط به شکل‌گیری فرآیند گفتار می‌باشند، رخ می‌دهد. لکنت زبان عصبی معمولا بعد از بروز سکته مغزی، ضربه مغزی و ایجاد تومور در مغز شکل می‌گیرد.
لکنت زبان با ریشه روانی
این نوع از لکنت زبان معمولا ناشی از ضربه روحی یا ناراحتی شدید است. اختلال استرس پس از سانحه (PTDS)، اضطراب و استرس شدید، افسردگی مزمن، تروما و … می‌تواند باعث بروز لکنت زبان در فرد شود. معمولا این دسته از افراد، علاوه بر جلسات گفتار درمانی باید در جلسات روانشناسی نیز شرکت کنند.
لکنت زبان به دلیل مصرف دارو
یکی دیگر از علل بروز لکنت زبان در بزرگسالان، مصرف برخی از داروها است. تغییر دز یا تغییر نوع برخی از داروها می‌تواند باعث واکنش بدن و بروز لکنت زبان در برخی از افراد شود. معمولا این دسته از لکنت زبان، با مصرف دارو به شکل گذشته خود درمان می‌شوند و نیازی به درمان جدی ندارند؛ با این حال اگر تغییراتی در نحوه صحبت کردن و گفتار خود پس از مصرف دارو مشاهده کردید، بهتر است هرچه سریع‌تر این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید و به یک گفتار درمانگر ماهر مراجعه کنید.
علت بروز لکنت زبان در افراد
لکنت زبان ممکن است به دلایل متعددی در فرد بروز پیدا کند. برخی از این دلایل ژنتیکی و ارثی هستند؛ اما بسیاری از آن‌ها به محیط و شرایط روحی فرد بستگی دارند. در ادامه برخی از مهم‌ترین دلایل بروز لکنت زبان در افراد را بررسی می‌کنیم:
ژنتیک
لکنت زبان می‌تواند ریشه ژنتیکی داشته باشد. مشاهدات نشان داده است که کودکانی که یکی از اعضای خانواده آن‌ها مبتلا به لکنت زبان است، احتمال مبتلا شدن به لکنت زبان بیشتری نسبت به دیگر کودکان دارند.
مغز و اعصاب
ریشه بسیاری از لکنت زبان‌ها مربوط به شبکه عصبی و مغز فرد است. معمولا افرادی که مبتلا به لکنت زبان هستند، نیمکره راست مغز آن‌ها نسبت به نیمکره چپ مغز آن‌ها فعال‌تر است. این موضوع می‌تواند به نوعی اختلال گفتار آن‌ها را توضیح دهد.
استرس و تروما در دوران کودکی
کودکانی که در دوران کودکی در شرایط استرس‌زا زندگی کرده‌اند و اضطراب و استرس زیادی دارند، شانس ابتلا به لکنت زبان نیز در آن‌ها بیشتر می‌شود؛ همچنین کودکانی که حادثه سخت یا تروما را پشت سر گذاشتند، می‌توانند مبتلا به لکنت زبان شوند. همچنین در مورد بزرگسالان نیز این موضوع صادق است.
افرادی که تحت فشار کاری زیاد یا تجربه تلخ ناگهانی قرار می‌گیرند، احتمال ابتلا به لکنت زبان بیشتری نسبت به سایر افراد دارند.
تغییرات محیطی
تغییرات محیطی نیز می‌تواند باعث بروز لکنت زبان شود. این موضوع بیشتر کودکان را درگیر می‌کند. مهاجرت، تغییر محل زندگی، طلاق یا از دست دادن یکی از والدین، ورود خواهر یا برادر جدید به خانواده و تغییرات محیطی این چنینی می‌تواند باعث بروز لکنت زبان در کودکان شود.
اختلال لکنت زبان یکی از اختلالات گفتار رایج بین بزرگسالان است. این اختلال می‌تواند روی ابعاد گوناگون زندگی فرد مثل شغل، تحصیل، روابط اجتماعی، اعتماد به نفس و … تاثیر بگذارد؛ از این رو بسیار مهم است که برای درمان آن اقدام کنید. شما می‌توانید برای درمان اختلال لکنت زبان بزرگسالان، به گفتار درمانگر بزرگسالان مراجعه کنید. کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، آماده برگزاری جلسات گفتار درمانی بزرگسالان در محیطی آرام و زیر نظر نظر بهترین متخصصان گفتار درمانی همراه با متدهای روز دنیا است.
