گفتار درمانی کودک چگونه انجام میشود؟
زبان و گفتار یکی از ابزارهای مهم کودک شما برای ارتباط با جهان اطراف است. کودکان تقریبا از یک سالگی شروع به صحبت کردن میکنند و در قالب کلمات ساده، نیاز خود را بیان میکنند. رفته رفته و با بزرگ شدن کودک، مهارتهای ارتباطی او نیز بیشتر میشود و تا رسیدن به سن ۴ سالگی، کودک میتواند به طور کامل و واضح صحبت کند.
اما این روند برای همه کودکان به این شکل اتفاق نمیافتد. ممکن است کودک شما دیر شروع به صحبت کردن کند و یا هنگام استفاده از کلمات، نتواند واژهها و هجاها را به صورت واضح بیان کند. در برخی موارد ممکن است کودک شما در ساخت جملات و استفاده درست از افعال دچار مشکل باشد؛ برخی از اتفاقات در کودکی مثل ضربه روحی یا ترسیدن ناگهانی ممکن است کودک شما را دچار لکنت زبان کند یا حتی کودک به یکباره مهارتهای گفتاری خود را از دست بدهد.
هر یک از این موارد به عنوان اختلالات گفتار شناخته میشود و در صورت مشاهده هر یک از موارد بالا در کودک خود باید هرچه سریعتر اقدام به درمان اختلالات گفتار کودک خود کنید؛ اگر چنین اتفاقی نیافتد، کودک شما توانایی ارتباط برقرار کردن با اطرافیان و کودکان هم سن خود را نخواهد داشت و به مرور از برقراری ارتباط با دیگران دست میکشد و به انزوا رو میآورد. در برخی از موارد نیز ممکن است به علت اختلالاتی مثل لکنت زبان، کودک از سمت دوستان خود مورد تمسخر قرار گیرد و همین موضوع میتواند باعث ایجاد افسردگی در کودک شما شود.
گفتار درمانی کودک یک روش درمانی است که به کمک یک درمانگر متخصص به نام گفتار درمان صورت میگیرد. گفتار درمان با مهارت، آموزش و تکنیکهای مختلفی که به کار میگیرد، در ابتدا سعی بر شناسایی نوع اختلال گفتاری کودک و در مراحل بعدی درمان آن به کمک تمرین و بازیهای مختلف را دارد.
حل اختلالات گفتار و گفتار درمانی کودک نیاز به یک روش کاملا حرفهای و تخصصی دارد و شما نمیتوانید این اختلالات را در خانه و در قالب بازی و تمرین با کودکان خود انجام دهید و حتما نیاز به مشاوره با یک گفتار درمان خواهید داشت. این اختلالات هرچه سریعتر شناسایی و درمان شوند، برای کودک شما مفیدتر خواهد بود و قطعا نتیجهی آن را خیلی سریع مشاهده خواهید کرد؛ پس بهتر است در صورت مشاهده هرگونه اختلال گفتاری در کودک خود، هرچه سریعتر به یک متخصص گفتار درمانی کودک مراجعه کنید.
کلینیک تخصصی روانشناسی و روانپزشکی برگ سبز، با داشتن کادری مجرب و متخصصان گفتار درمانی، امکان برگزاری جلسات گفتار درمانی کودکان را در محیطی کاملا صمیمی و جذاب برای کودکان فراهم کرده است و شما میتوانید جلسات گفتار درمانی کودک خود را در این مجموعه آغاز کنید.
گفتار درمانی کودک چیست؟
گفتار درمانی کودک شامل هر نوع تکنیک، بازی و تمرین است که به کودک شما برای رفع اختلالات گفتار کمک میکند. جلسات گفتار درمانی به کمک یک درمانگر مجرب و حرفهای در این کار انجام میشود؛ از آن جایی که روحیه کودکان کاملا با بزرگسالان متفاوت است و نوع گفتار و دایره واژگان کودکان بسیار محدود است؛ حتما باید از یک گفتار درمان کودک که سابقه و تجربه درخشانی در این کار دارد، برای گفتار درمانی کودکان استفاده کنید.
اختلالات گفتاری کودک شامل چه مواردی میشود؟
انتظار میرود که فرزند شما با رسیدن به یک سالگی، اولین کلمه معنیدار را به زبان بیاورد. این کلمات معمولا کلمات سادهای مثل مامان، بابا، آب، بهبه و … میتواند باشد. با رسیدن به سن ۱۸ ماهگی انتظار میرود که دایره لغات کودک شما به ۲۰ کلمه برسد و تا دو سالگی کودک شما باید بتواند جملات ساده را بیان کند.تا پایان سه سالگی کودک شما باید بتواند با اطرافیان تعامل داشته باشد و خواستهها و نیازهای خود را بیان کند و متوجه کلمات و جملات شما و اطرافیانتان بشود. از طرف دیگر کودک شما باید به صورت واضح و قابل فهم صحبت کند و کلمات را به درستی ادا کند.
اگر کودک شما هر یک از موارد بالا را با تاخیر قابل ملاحظهای انجام میدهد، دیگران متوجه صحبتهای او نمیشوند، هنگام صحبت کردن مکثهای طولانی میکند یا به ناگهان برخی از کلمات را تکرار میکند یا کلمات درستی را برای صحبت انتخاب نمیکند، باید هرچه سریعتر به یک گفتار درمان مراجعه کنید و جلسات گفتار درمانی کودک را آغاز کنید.
چرا گفتار درمانی کودک مهم است؟
گفتار درمانی کودک اهمیت بسیار زیادی دارد و اختلالات گفتاری کودک شما باید خیلی سریع تشخیص داده شوند و در اولین فرصت برای درمان آن اقدام کنید. در برخی موارد باورهای غلط و سنتی مانع از اقدام به موقع برای گفتار درمانی میشود؛ برخی بر این باورند که کودک آنها به صورت ژنتیکی دیرتر صحبت خواهد کرد یا عدم توانایی کودک در برقراری ارتباط با اطرافیان را به خجالتی بودن کودک ربط میدهند و اقدام به گفتار درمانی نمیکنند. برخی نیز با روشهای سنتی مثل خوردن تخم پرندگان مختلف، به دنبال درمان اختلالات گفتاری کودک هستند.
باید توجه داشته باشید که گفتار درمانی هرچه در سنین پایینتری انجام شود، نتیجه بهتری خواهد داشت و از بروز مشکلات روحی دیگر برای کودک جلوگیری میکند. شما به محض مشاهده هر گونه اختلال گفتار در کودک باید با یک گفتار درمان کودک مشورت کنید و در صورت نیاز جلسات گفتار درمانی را شروع کنید.
تاخیر در شروع روند درمان و جلسات گفتار درمانی باعث میشود که کودک شما در سنین پایین توانایی ارتباط خود با دیگران و محیط اطراف را از دست بدهد. اختلالات گفتار باعث میشود که کودک نتواند نیازهای خود را به راحتی بیان کند و در برخی از موارد ممکن است اطرافیان متوجه نیاز کودک نباشند.
با تکرار این موضوع، کودک اعتماد به نفس خود را برای صحبت در جمع از دست میدهد و نمیتواند با اطرافیان خود ارتباط برقرار کند و به مرور کودک سرخورده میشود.
بسیار مهم است که به نحوه صحبت کردن و گفتار کودک خود توجه داشته باشید و در صورت مشاهده هرگونه اختلاف فاحش در گفتار کودک خود نسبت به کودکان همسن، در اولین فرصت با یک گفتار درمان حرفهای مشورت کنید. گفتار درمانان ما در کلینیک تخصصی برگ سبز، آماده ارائه هرگونه خدمات گفتار درمانی کودک به شما عزیزان هستند و شما میتوانید با مراجعه به کلینیک یا رزرو وقت آنلاین، از این خدمات بهرهمند شوید.
توجه به سلامت روان کودک نیز همچون سلامت جسمی او از اهمیت ویژهای برخوردار است. شما به عنوان والد، علاوه بر رفع نیازهای فیزیکی و جسمی کودک خود، باید به دنبال رفع نیازهای روحی و روانی کودک نیز باشید. روانشناسی و جلسات مشاوره کودک، به کودک شما در ارتقای سلامت روان و بهبود وضعیت زندگی او کمک میکند.
گفتار درمانی کودک چه مزایایی به همراه دارد؟
گفتار درمانی کودک به کودک شما کمک میکند تا با اطرافیان خود بهتر ارتباط برقرار کند و احساسات و نیازهای درونی خود را راحتتر بیان کند و این موضوع به استقلال کودک شما بسیار کمک میکند؛ همچنین گفتار درمانی به بالا رفتن اعتماد به نفس کودک شما بسیار کمک میکند و او را برای ورود به مدرسه آماده میکند. در ادامه برخی از مزایای گفتار درمانی کودک را بررسی میکنیم:
به ارتباط کودک کمک میکند
گفتار یک وسیله ارتباطی برای کودک به شمار میرود. گفتار درمانی به کودک شما کمک میکند تا با دیگران ارتباط برقرار کند و دیگران متوجه کلمات او بشوند. گفتار درمانی فقط مختص به اصلاح گفتار نیست. در برخی از مواد ممکن است کودک شما گفتار درستی داشته باشد اما در زبان دچار مشکل باشد؛ یعنی قواعد دستور زبان را به درستی به کار نبرد و نتواند جملاتی صحیح را بیان کند. در چنین مواردی نیز گفتار درمانی میتواند به کودک شما کمک کند.
به مهارتهای اجتماعی کودک کمک میکند
زبان و گفتار تنها یک وسیله برای بیان خواستهها و نیازها نیست. گفتار درمانی به کودک شما کمک میکند تا بتواند در اجتماع نیز حضور یابد و مهارتهای اجتماعی کودک شما را تقویت میکند تا کودک بتواند در جمعهای دوستانه نیز به صحبت بپردازد و نظرات و احساسات خود را به راحتی بیان کند. این موضوع روی اعتماد به نفس کودک شما نیز بسیار تاثیرگذار است و او را برای ورود به مدرسه آماده میکند.
به مهارتهای خواندن کمک میکند
اختلالات گفتار میتواند مشکلاتی را در شنیدن، خواندن و نوشتن کودک ایجاد کند؛ در نتیجه در فرآیند یادگیری کودک نیز مشکل به وجود میآورد؛ از این رو بسیار تاکید میشود که جلسات گفتار درمانی قبل از شروع دوران مدرسه و یادگیری آکادمیک کودک آغاز شود تا بعدها کودک در یادگیری دچار مشکل نشود.
بازیهای گفتار درمانی کودک
تکنیکهای گفتار درمانی کودک کاملا متفاوت با گفتار درمانی بزرگسال است و باید در مواجه با کودک از تکینکهای استفاده شود که برای کودک جذاب باشد و او را جذب انجام تمرینها و گوش دادن به گفتار درمان کند؛ از این رو گفتار درمان کودک تکنیکها و تمرینهای مختلفی را در قالب بازی به کودک معرفی میکند و کودک را برای انجام آنها تشویق میکند.
بازی فلش کارت
یکی از بازیهایی که برای گفتار درمانی کودک استفاده میشود، بازی فلش کارت است. در این روش، گفتار درمان کودک، به کودک شما کارتهایی را نمایش میدهد که حاوی عکسهای مختلف مثل توپ، مداد، درخت و … است و از کودک میخواهد که نام هر وسیله را به زبان بیاورد و گفتار درمان نیز تلفظ درست و دقیق آن کلمه را برای کودک تکرار میکند.
بازی آینه
در این روش، کودک شما و گفتار درمان هر دو روبهروی آینهای قرار میگیرند و گفتار درمان با بیان کلمات مختلف و جلب توجه کودک به شکل حرکت دهان و زبان، از کودک شما میخواهد تا آن را تکرار کند. بسیاری از کودکان طرز صحیح ادای کلمات را نمیدانند و بازی با آینه به کودک بسیار کمک میکند تا حالت تکان خوردن لب و دهان را درست انجام دهد.
بازی لیلی
تکرار زیاد کلمات ممکن است برای کودک شما خسته کننده باشد و از انجام این تمرین دوری کند. بازی لیلی این امکان را به گفتار درمان میدهد تا کودک شما را تشویق به تکرار کلمات کند. در این بازی، گفتار درمان زمین بازی را که دارای ۹ شماره است را همانند زمین لیلی طراحی میکند. حال از کودک میخواهد که روی خانه اول قرار گیرد و با هر بار تکرار کلمه، یک خانه به جلو حرکت کند.
توپ بازی
در این روش گفتار درمان با پرتاپ توپ به سمت کودک کلمهای را تکرار میکند و از کودک شما میخواهد تا با پرتاب توپ به سمت او، آن کلمه را دوباره تکرار کند. این بازی به جذابیت بیشتر جلسات گفتار درمانی کمک میکند و انجام تمرینات را برای کودک شما سرگرمکننده میکند.
ساخت حباب و سازدهنی
در این بازی گفتار درمان از کودک شما میخواهد که با فوت کردن حباب بسازد. این روش به کنترل تنفس کودک و تقویت عضلات لب و دهان کمک میکند. همچنین نواختن ساز دهنی نیز این امکان را به کودک شما میدهد تا کنترل بهتری روی تنفس داشته باشد.
کتاب خواندن برای کودک
یکی دیگر از تکنیکهایی که گفتار درمان در جلسات گفتار درمانی کودک استفاده میکند، خواندن کتابهای متناسب سن کودک است. کتاب خواندن برای کودک به بالا رفتن دایره لغات کودک کمک میکند و برای کودکانی که اختلالات زبان دارند و در دستور زبان مشکل دارند، بسیار مناسب است.
کلینیک تخصصی روانشناسی و روانپزشکی برگ سبز، به عنوان یکی از بهترین مراکز مشاوره غرب تهران شناخته شده است. شما میتوانید انواع خدمات مشاوره روانشناسی و روانپزشکی را به صورت حرفهای در این مرکز دریافت کنید.
نقش والدین در گفتار درمانی کودک
در گفتار درمانی کودک، نباید نقش والدین را نادیده گرفت. والدین نیز در کنار گفتار درمان باید به درمان اختلالات گفتاری کودک کمک کنند. نقش شما به عنوان پدر یا مادر کودک این است که از سنین پایین به نحوهی گفتار و صحبت کردن کودک خود توجه داشته باشید و در صورت مشاهده هرگونه اختلال، در اولین فرصت به یک گفتار درمان مراجعه کنید.
در حین جلسات گفتار درمانی نیز، گفتار درمان علاوه بر صحبت با کودک، به والدین نیز مشاوره خواهد داد و تکنیکها و تمرینهایی را برای شما شرح میدهد. انجام این تمرینات با کودک و تشویق او به تمرین کردن در خانه نیز میتواند کمک بسیار زیادی به روند درمان کند؛ پس وظیفه شما به عنوان والد کودک این است که تمرینات کودک در خانه و محیط خارج از اتاق درمان را پیگیری کنید و با دقت انجام دهید.
همچنین باید توجه داشته باشید که گفتار درمانی جزو آن دسته از درمانهای روانشناسی است که نیاز به تکرار و جلسات متعدد دارد و به سرعت نتیجهبخش نخواهد بود. شما به عنوان پدر یا مادر کودک نباید در این موضوع عجله داشته باشید و کودک را تحت فشار قرار دهید. با پیگیری جلسات گفتار درمانی، قطعا اختلالات کودک شما به زودی رفع خواهد شد؛ پس صبور باشید و جلسات را ادامه دهید و به هیچ عنوان در وسط فرآیند درمان، گفتار درمانی را متوقف نکنید.
گفتار درمانی کودک تاثیر بسیار زیادی روی بالا بردن میزان اعتماد به نفس کودک شما دارد. اگر کودک شما دچار اختلالات زبان و گفتار است، هرچه سریعتر جلسات گفتار درمانی کودک را آغاز کنید.