همدلی چیست؟ تقویت مهارت همدلی در خود
مهارت همدلی یکی از مهارتهای مهم و ضروری برای برقراری ارتباط موثر با دیگران در عصر حاضر است. تغییرات زندگی در دهههای اخیر و پیشرفت تکنولوژی به قدری بوده است که زندگی ما را به طور کلی تغییر داده است؛ همین تغییرات، اگرچه باعث سریعتر و راحتتر شدن زندگی ما شده است، اما مشکلاتی را نیز برای ما به همراه داشته است. اضطراب و استرس از جمله مشکلاتی است که امروزه تقریبا همه ما با آن مواجه هستیم.
همانطور که زندگی ما تغییر پیدا کرده است، لازم است که ما نیز خود را برای این تغییرات آماده کنیم و مهارتهای جدید و مناسب با زندگی امروزی را بیاموزیم. یکی از مهارتهای بسیار مهم که در زندگی پر از چالش و پر از استرس این روزها به کار ما میآید و بسیار ضروری است، مهارت همدلی است.
همدلی از جمله کارهایی است که به مقابله با تنش و استرس روزمره کمک میکند. همه ما در زمانی از زندگی خود، نیاز داریم تا با دوست یا یکی از اعضای خانواده خود صحبت کنیم و او نیز با ما همدلی کند. همدلی یکی از مهمترین و ضروریترین مهارتهای ارتباطی در عصر حاضر به شمار میرود و باعث میشود که شما علاوه بر کسب اعتبار و محبوبیت در بین گروههای دوستان و خانواده خود، اعتماد به نفس بیشتری نیز پیدا کنید.
مهارت همدلی یک مهارت کاملا اکتسابی است؛ یعنی از بدو تولد به صورت ذاتی در شما وجود ندارد؛ بلکه لازم است که با تمرین و کمک تکنیکهای مختلف، آن را بیاموزید و در زندگی به کار ببرید. پدر و مادر میتوانند در سنین کودکی، این مهارت را به فرزند خود آموزش دهند و او را برای ادامه زندگی آماده کنند.
افرادی که مهارت همدلی دارند، از هوش هیجانی بالاتری نسبت به سایر افراد برخوردارند. در یک زبان ساده میتوان گفت که همدلی یعنی ایجاد پیوند بین خود و دیگران، به گونهای که بتوانید احساسات آنها را نیز درک کنید.
در ادامه این نوشته از کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین مرکز مشاوره غرب تهران، میخواهیم درباره مهارت همدلی و همچنین روش های تقویت مهارت همدلی در خود صحبت کنیم. اگر شما هم به دنبال ارتقای این مهارت بسیار مهم در خود هستید، توصیه میکنیم در ادامه این نوشته با ما همراه باشید.
کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، امکان برگزاری جلسات مشاوره و روانشناسی را برای شما عزیزان فراهم کرده است. شما میتوانید جلسات مشاوره را زیر نظر بهترین و متخصصترین روانشناسان تهران در کلینیک روانشناسی برگ سبز بگذرانید. ما سعی کردهایم تا محیطی کاملا حرفهای و آرام را برای جلسات مشاوره فراهم کنیم تا شما بتوانید با خیالی آسوده در این جلسات حضور پیدا کنید. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره جلسات مشاوره و روانشناسی در کلینیک روانشناسی برگ سبز و همچنین رزرو وقت مشاوره، روی لینک زیر کلیک کنید.
همدلی چیست؟
در یک تعریف ساده میتوان گفت که همدلی یعنی توانایی درک احساسات و تجربیات دیگران. هنگامی که شما بتوانید خود را در موقعیت دیگران بگذارید و دنیا را از چشم او ببینید، یعنی با او همدلی کردهاید. همدلی یک مهارت ارتباطی بسیار مهم در زندگی است که لازم است همه ما آن را بیاموزیم تا بتوانیم ارتباطی بهتر با افراد مختلف برقرار کنیم.
همدلی از دو جز شناختی و عاطفی تشکیل شده است. جز شناختی یعنی این که فرد بتواند احساس دیگران را بشناسد و درک کند و جز عاطفی به معنی این موضوع است که بتواند پاسخ مناسبی برای آن ارائه کند.
به عنوان مثال، هنگامی که شخصی از مشکل و نگرانی بیکار شدنش برای شما میگوید، اینکه بتوانید اضطراب و نگرانی او را درک کنید، یعنی توانستهاید نسبت به مشکل او شناخت پیدا کنید؛ حتی اگر خود شما در حال حاضر در چنین موقعیتی نباشد. همچنین هنگامی که بتوانید با صحبتها یا رفتارتان به او امید دهید و او را آرام کنید، یعنی توانستهاید از نظر عاطفی نیز او را حمایت کنید.
برای آن که احساس همدلی قوی با دیگران داشته باشید، لازم است که ابتدا احساسات خود را بهخوبی بشناسید. فردی که در شناخت احساسات خود دچار مشکل و کمبود باشد، نمیتواند احساسات دیگران را نیز درک کند و با آنها همدلی کند.
انواع همدلی
همدلی انواع مختلفی دارد و ممکن است فرد در هر موضوع و هر مقطع از زندگی، نوع خاصی از همدلی را از خود نشان دهد. انواع همدلی عبارتند از:
همدلی عاطفی
همدلی عاطفی به معنی درک احساسات طرف مقابل و پاسخ مناسب به احساسات او است. همدلی عاطفی میتواند احساس خوبی در طرف مقابل ایجاد کند و این حس را به او منتقل کند که کسی او و احساساتش را درک میکند.
همدلی فیزیکی و بدنی
همدلی فیزیکی و بدنی شامل واکنش فیزیکی نسبت به چیزی است که شخص مقابل احساس میکند. به عنوان مثال، اگر دوست شما ناراحت باشد، شما نیز عمیقا احساس ناراحتی خواهید داشت.
مزایای همدلی
اگرچه ممکن است در ابتدا این تصور ایجاد شود که همدلی تنها باعث ایجاد حس مثبت در طرف مقابل میشود، اما باید گفت که همدلی مزایای زیادی را برای خود شخص نیز به همراه خواهد داشت و باعث ایجاد حس مثبت در او میشود. از جمله مزایای همدلی عبارتند از:
- افزایش اعتماد به نفس
- ایجاد حس خوشایند و مثبت
- کمک به تصمیمگیری بهتر
- تحکیم روابط بین فردی؛ به خصوص در بین زوجها
- کمک به شناخت بهتر دیگران و گسترش روابط
یکی از مواردی که باعث میشود جلسات گروه درمانی، موثر واقع شوند، همین مهارت همدلی است که بین افراد به وجود میآید. از آن جایی که در جلسات گروه درمانی، افرادی با مشکلات مشابه دور هم جمع میشوند، همدلی میان آنها نیز بیشتر میشود. زیرا میتوانند درک درستی از مشکل و احساسات یکدیگر داشته باشند. گروه درمانی یکی از شیوههای جدید روانشناسی است که در سالهای اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است و نظر بسیاری از افراد و روانشناسان را به خود جلب کرده است. گروه درمانی معمولا به عنوان یک درمان مکمل، در کنار برنامه درمان اصلی، به کار گرفته میشود و به فرد در بهبود سریعتر کمک میکند.
تقویت مهارت همدلی
همانطور که پیش از این نیز به آن اشاره کردیم، مهارت همدلی یک مهارت اکتسابی است و شما میتوانید با تمرین، این مهارت را در خود تقویت کنید. در ادامه برخی از مهمترین تمرینهایی که باعث تقویت مهارت همدلی در شما میشود را بررسی میکنیم:
گوش دادن فعال
گوش دادن فعال یا خوب گوش دادن یکی از مهمترین روش های تقویت مهارت همدلی در خود است. اگر میخواهید با اطرافیان خود همدلی کنید، لازم است که در ابتدا بتوانید حرفها و درد و دلهای آنها را خوب گوش دهید. مهارت خوب گوش دادن نیز یکی از مهارتهای مهم زندگی است که به داشتن ارتباط موثر به شما کمک میکند.
شنیدن با گوش دادن متفاوت است. گاهی اوقات ممکن است که ما صحبتهای یکدیگر را بشنویم؛ اما خوب گوش ندهیم و متوجه منظور هم نشویم. برای آن که صحبتهای طرف مقابل خود را خوب گوش دهید، لازم است که کارهای دیگر خود را متوقف کنید و تمام توجه و تمرکز خود را به او بدهید. همچنین برای درک بهتر صحبتهای طرف مقابل و ایجاد حس مثبت، لازم است که ارتباط چشمی با او برقرار کنید و در حین صحبتهای او، با حرکات سر و یا کلمات کوتاه، نشان دهید که صحبتهای او را دنبال میکنید.
نمایش انعکاس صحبتها
برای آن که همدلی داشته باشید، لازم است که انعکاس صحبتهای طرف مقابل را در خود نشان دهید. این نمایش انعکاس میتواند با کمک میمیک صورت یا صحبتهای شما رخ دهد. به عنوان مثال، اگر فرد از موقعیت ناراحتکنندهای صحبت میکند، با نشان دادن چهره ناراحت میتوانید این حس را در طرف مقابل ایجاد کنید که متوجه ناراحتی او شدهاید و از ناراحتی او شما نیز ناراحت هستید. همچنین میتوانید این انعکاس را در قالب جملات و کلمات مختلف بیان کنید. به عنوان مثال، اگر فردی از موفقیتش در زندگی با شما صحبت میکند، میتوانید با گفتن جملاتی مثل «خوشحالم که در حال حاضر خوشحالی» با او همدلی کنیم.
نصیحت و قضاوت ممنوع
یکی از اشکالات ما در همدلی با دیگران، نصیحت کردن و قضاوت کردن است. وقتی فردی از مشکلات زندگی خود با شما صحبت میکند، گفتن جملاتی مثل «من که گفته بودم» یا «بهتر بود اینگونه رفتار میکردی» پرهیز کنید. قطعا شخصی که با شما صحبت میکند، در آن لحظه نیاز به راهنمایی شما ندارد و فقط میخواهد احساسات خود را بروز دهد. در چنین شرایطی بهتر است که با او همدلی کنید و راهنمایی و نصیحت کردن را به وقت دیگری واگذار کنید.
تعصب نداشتن
برای آن که بتوانید با دیگران همدلی کنید، لازم است که تعصب درباره عقاید و رفتار خود را کنار بگذارید. در زندگی اجتماعی، شما با افراد مختلف و زیادی آشنا خواهید شد که لزوما همه آنها مانند شما فکر نمیکنند. برای آن که مهارت همدلی را در خود تقویت کنید، لازم است که تعصب را کنار بگذارید و آماده شنیدن تفکراتی که با افکار شما در تضاد هستند نیز باشید.
تعادل در همدلی
از دیگر موارد مهمی که در مورد همدلی باید رعایت کنید، تعادل در همدلی است. گاهی اوقات پیش میآید که فرد برای همدلی، شروع به واکنش نشان دادن بسیار شدید میکند. این برخورد اصلا مناسب نیست و برای همدلی لازم است که تعادل را رعایت کنید. نه آن قدر واکنش نشان دهید که خود ایجاد مشکل کند و نه آن قدر بیتفاوت باشید که طرف مقابل حس کند برای شما بیاهمیت است.
همدلی در زندگی مشترک
همدلی یکی از مهارتهای بسیار مهم در زندگی مشترک است که لازم است زوجها آن را در خود تقویت کند. این مهارت معمولا در جلسه مشاوره پیش از ازدواج به زوجها آموزش داده میشود. قطعا شما پس از ازدواج، بیشتر وقت خود را در کنار همسرتان میگذارنید و همچنین از همسر خود انتظار حمایت عاطفی دارید. اگر نتوانید در موضوعات مختلف، با همسر خود همدلی داشته باشید، به مرور همین موضوع باعث میشود که بین شما فاصله ایجاد شود.
شما باید مهارت همدلی را در خود تقویت کنید و شرایط را طوری فراهم کنید که همسر شما بتواند درباره مشکلات خود با شما صحبت کند. در بسیاری از مواقع، افراد از این که ناراحتیها و مشکلاتشان را به همسرشان بگوییند، دچار مشکل میشوند؛ زیرا همسر توانایی همدلی نداشته و نه تنها در آن شرایط باعث بهبود حال او نمیشود بلکه با سرزنش و نصیحت کردن، بر مشکلات او نیز اضافه میکند. همین موضوع باعث ایجاد فاصله عاطفی بین زوجها میشود که مشکلات زیادی مثل طلاق عاطفی را به دنبال خواهد داشت.
همدلی یکی از مهارتهای بسیار مهم در زندگی مشترک به شمار میآید. یکی از مهارتهای بسیار مهمی که در جلسات مشاوره پیش از ازدواج و زوج درمانی درباره آن صحبت میشود، مهارت همدلی است. مشاوره پیش از ازدواج، نوعی روش درمانی است که توسط یک درمانگر یا مشاور متخصص در زمینه زوج درمانی انجام میشوند و به زوجین کمک میکند تا برای ازدواج آمادگی پیدا کنند. مشاوره پیش از ازدواج به کمک یک درمانگر صورت میگیرد و زوج درمانگر به شما کمک میکند تا مسائل موجود در رابطه را شناسایی کنند. همچنین مشاوره پیش از ازدواج به شما کمک میکند تا مهارتهای لازم برای شروع یک زندگی مشترک را یاد بگیرد.