فوبیای تاریکی یا نیکتوفوبیا + درمان فوبیای تاریکی
ترس از تاریکی یا نیکتوفوبیا یکی از انواع فوبیا است که ممکن است بسیاری از کودکان یا حتی بزرگسالان نیز به آن مبتلا باشند. نیکتوفوبیا به ترس از تاریکی گفته میشود. فرد مبتلا به نیکتوفوبیا، هنگامی که در تاریکی قرار میگیرد، دچار ترس، اضطراب و حتی وحشت میشود.
ترس از تاریکی در کودکان میتواند طبیعی باشد و به عنوان یکی از مراحل رشد شناخته میشود. در کودکان ۲ الی ۳ سال، کاملا طبیعی است که کودک از حضور در محیطهای تاریک بترسد؛ زیرا در تاریکی محیط کاملا برای کودک ناشناخته است و نمیتواند از حس بصری خود برای تشخیص محیط استفاده کند؛ اما رفته رفته، با شناخت بیشتر محیط و آشنا شدن با مفهوم تاریکی، ترس از تاریکی باید از بین برود؛ اما اگر ترس از تاریکی همچنان با کودک همراه باشد و تا سنین نوجوانی و بزرگسالی نیز ادامه پیدا کند، به عنوان یک مشکل جدی و فوبیا تاریکی (نیکتوفوبیا) شناخته میشود.
فوبیا تاریکی یا نیکتوفوبیا از آن دسته ترسهایی است که میتواند زندگی نرمال و روزمره فرد را دچار مشکل کند. کسی که از تاریکی میترسد، شبها نمیتواند تنها بخوابد و دچار مشکلات خواب میشود؛ همچنین ترس از تاریکی باعث بروز اختلالاتی مثل افسردگی و اضطراب در فرد نیز میشود و میتواند زندگی نرمال فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد؛ از این رو بسیار مهم است که به دنبال درمان فوبیای تاریکی باشیم.
خوشبختانه امروز روشها و تکنیکهای مختلفی برای درمان فوبیا تاریکی وجود دارد که میتواند به کمک شما بیاید و به درمان فوبیا تاریکی کمک کند. در این نوشته از کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، میخواهیم در مورد فوبیا تاریکی و روشهای درمان فوبیا تاریکی صحبت کنیم. اگر شما هم دچار نیکتوفوبیا هستید و به دنبال روش های درمان فوبیای تاریکی هستید، توصیه میکنیم در ادامه این نوشته با ما همراه باشید.
یکی از بهترین روشهای درمان نیکتوفوبیا یا همان ترس از تاریکی، روان درمانی است. در جلسات مشاوره و روان درمانی، روانشناس ریشه اصلی ترس شما از تاریکی را پیدا میکند و با تکنیکهای رفتارشناسی و حضور در موقعیت، سعی در درمان شما دارد. کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، امکان برگزاری جلسات روانشناسی و مشاوره را در محیطی آرام و حرفهای و زیر نظر بهترین روانشناسان را دارد. شما میتوانید از طریق لینک زیر، برای شرکت در جلسات روانشناسی وقت رزرو کنید.
نیکتوفوبیا یا فوبیای تاریکی چیست؟
ترس از تاریکی یا نیکتوفوبیا یکی از فوبیاهای نسبتا رایج در بین بزرگسالان است. ترس از تاریکی یا نیکتوفوبیا به ترس و وحشت بیش از حد یک شخص از تاریکی گفته میشود. فردی که دچار فوبیا تاریکی است، با حضور در موقعیت و مکانهای تاریک دچار اضطراب و ترس زیاد میشود. در برخی از موارد، حتی ممکن است فرد دچار حمله پانیک شود.
ترس از تاریکی در سنین کودکی کاملا طبیعی است؛ اما این ترس اگر در نوجوانی و بزرگسالی نیز با فرد همراه باشد، میتواند روی زندگی نرمال فرد تاثیرگذار باشد و باعث بروز اختلالات خواب در فرد شود؛ از این رو باید به دنبال درمان فوبیای تاریکی باشید.
فوبیای تاریکی یکی از انواع رایج فوبیا است. فوبیا یکی دیگر از انواع اختلالات روان است که افراد بسیار زیادی در جهان درگیر آن هستند. در یک تعریف ساده میتوان گفت که فوبیا ترس و هراس غیرمنطقی از پدیدههای مختلف است. فردی که دچار فوبیا میشود، در مواجه با موردی که نسبت به آن فوبیا دارد، به شدت دچار اضطراب و ترس میشود.
علائم فوبیای تاریکی
ترس از تاریکی با علائم واضح و مشخصی همراه است. اولین و روشنترین علامت فوبیای تاریکی، ترس و وحشت بیسابقه از تاریکی است. در برخی از موارد نیز، فرد حتی با فکر کردن به تاریکی میتواند دچار علائم ترس شود. علاوه بر این، نیکتوفوبیا با علائم جسمی و روانی زیر همراه است:
علائم جسمانی نیکتوفوبیا
- بالا رفتن ضربان قلب
- مشکل در تنفس
- ناراحتی معده
- تعریق
- بالا رفتن دمای بدن
علائم روانی و احساسی نیکتوفوبیا
- اضطراب و وحشت
- احساس ترس
- حمله پانیک
- تجربه احساسات غیرواقعی (مثل دیدن روح یا هیولا)
البته توجه داشته باشید که هرگونه حس ترس نسبت به تاریکی، به عنوان نیکتوفوبیا تشخیص داده نمیشود. ترس از تاریکی زمانی به عنوان اختلال و فوبیا تاریکی شناخته میشود که به طور پیوسته و خیلی شدید در فرد ظاهر شود؛ تا جایی که فرد قادر به ادامه زندگی نرمال خود نباشد و شبها نتواند تنهایی به خواب برود.
یکی از علائم فوبیای تاریکی حملات پانیک است. در افرادی که نیکتوفوبیا شدید دارند، ممکن است حملات وحشت در موقعیتهای تاریک رخ دهد. اختلال هراس یا حمله پانیک یکی از انواع اختلالات اضطرابی است که بسیاری از افراد درگیر آن میشوند. با توجه به تغییر سبک زندگی و افزایش استرس، اضطراب و فشار کاری، این اختلال در بین جوامع در حال گسترش است.
چه عواملی باعث بروز ترس از تاریکی میشوند؟
ترس از تاریکی معمولا از دوران کودکی در فرد به وجود میآید. در سنین ۳ تا ۶ سالگی، ممکن است که کودک از تاریکی وحشت داشته باشد و تاریکی را با موجوداتی مثل هیولا، روح و شنیدن صداهای عجیب مرتبط بداند. در این سنین، صحبت والدین و همچنین قرار دادن یک چراغ خواب در اتاق کودک میتواند مفید باشد.
برخی از رفتارهای والدین نیز میتواند باعث بروز ترس از تاریکی در کودک شود. دعواهای خانوادگی در طول شب میتواند باعث بروز ترس از تاریکی شود. همچنین والدینی که بیش از اندازه نگران کودک خود هستند و محل خواب کودک را خیلی دیر از پدر و مادر جدا میکنند یا در طول شب خیلی مضطربند و مدام به کودک خود سر میزنند، میتوانند باعث بروز ترس از تاریکی در کودک خود شوند.
برخی از اتفاقات استرسزا و خاطرات بد نیز میتواند باعث بروز ترس از تاریکی شود. کودکانی که شبها کابوس میبینند، بیشتر در معرض نیکتوفوبیا قرار دارند. یکی دیگر از عواملی که باعث ترس از تاریکی میشود، ژنتیک است. معمولا کودکانی که یکی از والدین آنها دچار نیکتوفوبیا است، احتمال داشتن فوبیا تاریکی بیشتری دارند.
آیا ترس از تاریکی باعث بروز اختلالات خواب میشود؟
تحقیقات نشان داده است که اغلب افرادی که دچار اختلالات خواب هستند، از نیکتوفوبیا نیز رنج میبرند؛ ترس از تاریکی و اختلالات خواب رابطه تنگاتنگی با یکدیگر دارند.
ترس از تاریکی باعث میشود که فرد، شبها بهراحتی بهخواب نرود و در خوابیدن دچار مشکل شود. همچنین افرادی که دچار ترس از تاریکی هستند، حساسیت بیشتری نسبت به نور و صدا دارند و کوچکترین تغییر در محیط میتواند باعث بیدار شدن آنها شود.
اختلال خواب یکی از اختلالات رایج بین بزرگسالان است که گروه زیادی از افراد از آن رنج میبرند. فرد مبتلا به اختلال خواب، خواب کافی و آرام در طول شبانه روز ندارد و پس از بیدار شدن از خواب نیز احساس کسلی و خستگی میکند؛ همین موضوع باعث میشود که تمرکز کافی برای انجام کارها را نداشته باشد و در طول روز بازدهی مناسب از خود نشان ندهد.
درمان نیکتوفوبیا
از آن جایی که ترس از تاریکی میتواند تاثیرات بسیار زیادی روی زندگی نرمال شما داشته باشد، پس بهتر است که هرچه سریعتر به دنبال یک درمان برای ترس از تاریکی باشید. خوشبحتانه این فوبیا خیلی سریع و راحت درمان میشود و جای نگرانی نیست. برای درمان ترس از تاریکی، اولین اقدامی که باید انجام دهید، مراجعه به روانشناس است؛ بعد از آن، روانشناس میتواند با توجه به علائم شما، روش درمانی مناسب برای درمان نیکتوفوبیا را انتخاب کند. از جمله روش های درمان فوبیای تاریکی عبارتند از:
روان درمانی
روان درمانی و شرکت در جلسات مشاوره و روانشناسی، یکی از بهترین روش های درمان ترس از تاریکی است. در این جلسات، شما درباره ترسهای خود صحبت میکنید و مشاور با تکنیکهایی که پیشنهاد میکند، میتواند به درمان نیکتوفوبیا کمک کند.
رفتار درمانی
یکی دیگر از روش های درمان فوبیای تاریکی، رفتار درمانی است. در این روش، شما به کمک روان درمانگر خود، به مرور در محیطهایی قرار میگیرید که از آن وحشت دارید. در این حین، روان درمانگر تکنیکهایی برای کنترل ترس و آرامسازی خود به شما آموزش میدهد. با انجام این تمرینات، میتوانید به ترس از تاریکی خود غلبه کنید.
دارو درمانی
در برخی از موارد نیز از دارو درمانی در کنار سایر روشهای درمان نیکتوفوبیا استفاده میشود. معمولا از داروهای کنترل اضطراب و استرس برای درمان ترس از تاریکی استفاده میشود. همچنین اگر بیمار دچار اختلال خواب شده باشد، ممکن است روانپزشک داروهایی برای داشتن خواب آرام و راحت تجویز کند. توجه داشته باشید که برای دارو درمانی حتما باید به یک رواپزشک مراجعه کنید و داروهای خود را مطابق دستور روانپزشک مصرف کنید.