همه ما غالباً در معرض مشکلات و مسائلی قرار میگیریم که به دلیل محدود بودن دانش و تجربیاتمان به همفکری با دیگران نیاز پیدا میکنیم. میدانید که حتی با ثباتترین افراد نیز گاهی از بحرانهای عاطفی مصون نیستند. تحولات و تغییراتی که در زندگی رخ میدهد. مانند قبولی در دانشگاه، ازدواج، دور شدن از خانواده و دوستان، بیماری و از دست دادن آنهایی که دوستشان داریم. گاهی ما را دچار تردید، نگرانی، تعارض و حتی بحران میسازد.
لازم به ذکر است هنگام سازش با محیطی جدید و تجربهای نو، داشتن احساسات فوق تا حد طبیعی است اما اگر این احساسات منفی از حد طبیعی بیشتر شود، میتواند باعث کاهش تمرکز آرامش و سلامت جسم و روان گردد.
در طي فرايند مشاوره، فردي كه نياز به صحبت و همفکری دارد و فردي كه حمايت، راهنمايي و ترغيب فراهم ميكند، با يكديگر ملاقات، بحث و گفت و گو ميكنند به نحوي كه مُراجع نسبت به توانايي خود براي درك واقعبينانه و جامع تر مسئله، يافتن راه حلها، و تصميم گيري براي حل مشكل اعتماد كسب میکند.
ویژگیهای مرکز مشاوره خوب
همه ما انسانها در همه موارد به دنبال بهترین نوع آن هستیم. مرکز مشاوره نیز از این امر مستثنی نمیباشد و چه بسا جزو اولویتهای اول برای بهتر بودن است. بسیاری از شما نمیدانید که برای یافتن یک مرکز مشاوره خوب باید دنبال چه ویژگیهایی در آن مرکز مشاوره باشید. ما در این قسمت از مقاله چند مورد از ویژگیهای یک مرکز مشاوره خوب را به شما معرفی خواهیم کرد. انتظار میرود که شما عزیزان بعد از آشنایی با ویژگیهای یک مرکز مشاوره خوب، در انتخاب خود موفق عمل کنید. زیرا انتخاب نادرست یک مرکز مشاوره میتواند باعث بروز آسیبهای جدیتر بر روی شما گردد. ویژگیهای یک مرکز مشاوره خوب عبارتند از:
- یک مرکز مشاوره خوب باید دارای مجوز رسمی از سمت سازمان نظام روانشناسی باشد. نداشتن مجوز رسمی از سازمان نظام روانشناسی نامعتبر بودن آن مرکز مشاوره را تایید میکند. پس در انتخاب مرکز مشاوره خوب باید به دارا بودن مجوز آن مرکز مشاوره دقت کنید.
- مرکز مشاوره خوب دارای محیطی آرام و دل نشین است. زمانی که شما میخواهید به یک مرکز مشاوره مراجعه نمایید قطعا با حالی ناآرام به آن مکان میروید. اگر محیط مرکز مشاوره، محیطی ناآرام و ناپسند باشد شما بیشتر دچار تشویش خواهید شد. پس زمانی که وارد مرکز مشاوره شدید و با یک محیط آرام و گرم روبرو شدید بدانید که آن مرکز، یک مرکز مشاوره خوب است.
- یک مرکز مشاوره خوب دارای تجهیزات به روز است. امروزه با پیشرفت علم و تحقیقات انجام شده، لوازم و تجهیزات برای درمان اختلالات روانی نیز افزایش یافته است. یک مرکز مشاوره خوب باید دارای تجهیزات و وسایل بروز دنیا برای درمان بیماران خود باشد.
- مرکز مشاوره خوب، دارای مشاورین و متخصصین مجرب و حرفهای است. مرکز مشاورهای میتواند صفت خوب را از آن خو دسازد که در آن متخصصین و مشاورین حرفهای مشغول به کار باشند.
- دارای مشاورین متخصص برای درمان، در تمام زمینهها باشد.
- مرکز مشاوره خوب تمام خدمات روانشناسی را ارائه میدهد.
- یک مرکز مشاوره خوب باید سابقهای درخشان داشته باشد.
- یک مرکز مشاوره خوب باید بتواند تمام روشهای مشاوره را (آنلاین، تلفنی، حضوری) در اختیار افراد قرار دهد. همچنین باید دارای پشتیبانی همه روزه برای جوابدهی به بیماران خود باشد.
- کارگاههای آموزشی برگزار کند.
- از روانشناسان خوب خارج از کشور نیز استفاده کند.
- با سازمانهای مختلف و شرکتهای معتبر قرار داد داشته باشد.
انواع روشهای مشاوره
روشهای مشاوره رویکردهایی در علم روانشناسی هستند که با توجه به سبک هر متخصص و درمانگر متفاوت است. هر مشاور یا متخصص بنا به آموخته و تخصص خود در هر یک از روشهای مشاوره، بنا به نوع بیماری و نیاز فرد آن روش را اجرا خواهد کرد. به عنوان مثال متخصص یا مشاور خانواده، در رابطه با مسائل خانوادگی و فردی افراد فعالیت دارد. در ادامه با برخی از رایجترین روشهای مشاوره شما را آشنا خواهیم ساخت.
زوج درمانی
یکی از روشهای رایج مشاوره، زوج درمانی است. زوج درمانی کمک می کند که با شناخت و آگاهی نسبت به شخصیت یکدیگر، اطلاع از دغدغه ها و حساسیت ها و البته کمک به داشتن زندگی بهتر ، رفتارها و واکنش هایتان را کنترل نموده و به کمک تکنیک هایی که به شما ارائه می شود بهترین روند را برای جذب آرامش در زندگی پیش بگیرید.
در زوج درمانی زوجین راجب مسائل و چالش هایی که بر سر راه دارند صحبت می کنند ممکن است برخی از آن ها دچار مشکلات جنسی باشند و یا اینکه از بیان انتظارات جنسی خود در روابط زناشویی احساس شرم می کنند . این مساله که امروزه یکی از اختلاف های شدید زوجین را شامل می شود در بسیاری از موارد به راحتی و با دریافت مشاوره های لازم قابل حل بوده و می تواند کیفیت مناسبی از روابط زناشویی را برایتان ایجاد نماید. بد نیست بدانید که همواره عدم آگاهی از مسائلی که طرف مقابل را رنجوده و ناراحت می کند نقش مهمی در بروز مشکلات بزرگ تر داشته و پیش زمینه ای برای اختلافات کوچک و بزرگ در طول زندگی خواهد بود.
فارغ از مسائل و مشکلات جنسی برخی از زوجین مهارت رفتاری لازم برای اداره ی زندگی را در بر ندارند، زوجین در مواجهه با اختلاف نظر ها دچار مشکلاتی می شوند که البته نمی توانند اعتراض های خود را به شیوه ای صحیح و به دور از پرخاش و عصبانیت بیان کنند. در زوج درمانی شما این مهارت را کسب می کنید که به راحتی بتوانید اعتراض کنید، صحبت کنید و ناراحتی های خود را به صورت کاملا محترمانه بیان کنید. در واقع؛
زوج درمانی به شما کمک می کند که از سلامتی روان برخوردار شوید ارتباطی عاشقانه و محترمانه ایجاد کنید، نسبت به شرایط زندگی تقسیم کار منصفانه داشته باشید، شباهت در ارزشها و تیپ های شخصیتی ایجاد کنید، پذیرش نقش خود در مشکل و داشتن نگاه واقع بینانه به رابطه به همراه داشته باشید و ارتقای درک متقابل را داشته باشید.
خانواده درمانی
مشاوره خانواده یا مشاوره خانوادگی به مشاورهای گفته میشود که میتواند هم به صورت فردی (صرفاً برای یکی از اعضای خانواده و درباره مشکلات آن فرد در خانواده) و هم به صورت دو نفره (برای مثال پدر و پسری که مشکلات عدیدهای با یکدیگر دارند) و هم به صورت گروهی برای تمامی اعضای یک خانواده که با یکدیگر مشکلات و معضلات پیچیدهای دارند، صورت میگیرد.
مشاوره خانواده میتواند برای انواع گوناگونی از مشکلات خانوادگی برگزار گردد. امروزه افراد در زمینههای گوناگون کاری، تحصیلی، خانوادگی و… با مشکلات متعددی روبرو هستند و یکی از مشکلاتی که همواره افراد را از راه زندگی درست و خوشبختی و سعادت بازمیدارد، مشکلات بزرگ خانواده است.
بسیاری از این مشکلات اگر به سرعت پاسخ داده شوند و درمان مناسب و راهکار مناسبی برای آنها ارائه شود، به مشکلات بزرگتری تبدیل نشده و به قول معروف در نطفه خفه میشوند و نمیتوانند مشکلات متعاقب و متعدد بعدی را برای فرد به وجود آورند.
به دلیل این هم مورد امروزه مشاوره خانوادگی به عنوان یکی از انواع مشاورههای بسیار محبوب نزد خانوادهها و عموم مردم شناخته میشود و در مشاوره خانوادگی انواع مشکلاتی که خانوادهها با آن مواجه میشوند، مورد بررسی قرار میگیرد.
خانواده مهمترین نظامی است که انسانها عضو آن هستند و اصلیترین ارتباطی است که انسانها میتوانند با یکدیگر داشته باشند. سرگذشت انسان امروز نشان میدهد که جوامع حول محور خانواده تشکیل شدهاند و بدون ارتباط ما با یکدیگر و غریزه زیست شناختی ما برای محافظت از خانوادههایمان، ممکن نبود که انسان در راهی که قدم بگذارد که منجر به تکامل و پیشرفت شود.
با این حال، هیچ خانوادهای تمام و کمال بدون مشکل، استرس یا درگیری نیستند. نکته اصلی در داشتن و نگه داشتن یک خانواده موفق و رو به پیشرفت این است که بتوانیم نیازهای فردی اعضای خانواده را بفهمیم و شناسایی کنیم و آنها را با سلامت کلی خانواده هم جهت کنیم. مشاوره خانواده یا مشاوره خانوادگی نوعی درمان منحصر به فرد است که میتواند در رفع همهی نیازهای اعضای خانواده کمک کند. اگر به فکر مشاوره خانواده هستید، این به خودی خود نشانهی خوبی است که شما به آن نیاز دارید!
البته اغلب ما تصور میکنیم زمانی که یک خانواده به مشاوره خانوادگی مراجعه میکنند، قطعاً دارای اختلافات جدی بوده و یا آن خانواده در حال از هم پاشیدن است! اما روابط اعضای هر خانواده سالم و طبیعی هم ممکن است به واسطه انواع مشکلات روزمره دچار تنشهایی شود که حل آنها به کمک یک مشاور خانوادهی متخصص سریعتر و سادهتر میشود.
از آنجایی که خانواده، مهمترین نهاد تشکیل دهندهی یک جامعه است، اگر برای حل تنشهای داخل خانواده از یک روش مطمئن و علمی مانند کمک گرفتن از مشاوره خانواده استفاده شود، علاوه بر تحکیم روابط درون خانوادگی، باعث پیشگیری از ظهور ناهنجاریهای اجتماعی در یک جامعه میشود.
مشاوره خانوادگی با محوریت کودک
مشاوره خانواده کودک یا مشاوره خانوادگی با محوریت کودک به موضوعاتی میپردازد که سمتی از مشکلات کودک یا کودکان خانواده قرار دارند. برای مثال کودکی را در نظر بگیرید که اختلالات روانشناختی او ریشه در مشکلات زناشویی والدینش دارد؛ طبیعی است که رفع مشکلات کودک درمانجو بدون حل و فصل مشکلات والدینش امکان پذیر نیست. در چنین مواردی، مشاور خانواده تشخیص میدهد که کودک به همراه والدینش در یک سری جلسات مشاوره خانواده شرکت کند تا مشکلات و اختلالات کودک و همچنین مشکلات والدین همگی باهم حل شوند.
مشاور افت تحصیلی
افت تحصیلی کودک از جمله دلایلی است که میتواند باعث نگرانی والدین و معلمهای کودک شود. از گذشته تا کنون، افت تحصیلی کودک به یکی از اصلیترین چالشهای دوران مدرسه تبدیل شده بود و پس از دوران همهگیری کرونا و نبود شرایط مناسب برای آموزش و آموزش مجازی، بسیاری از کودکان دچار افت تحصیلی شدهاند و انگیزه کافی برای تحصیل و درسخواندن ندارد. از همین رو، نگرانی والدین روز به روز بیشتر میشود و نیازمند است که فکری به حال این موضوع کرد. کمک گرفتن از یک مشاوره تحصیلی نیز میتواند کمک بسیار زیادی به رفع و مقابله با افت تحصیلی کودک کند. مشاوره تحصیلی میتواند با برنامهریزی دقیق و ارائه تکنیکهای مختلف به فرزند شما، به او کمک زیادی برای مقابله با افت تحصیلی کند.
از کجا بدانیم که به مشاوره نیاز داریم؟
یکی از پرسشهای متداول قبل از مراجعه به روانشناس این است که آیا من واقعا به یک روانشناس نیاز دارم؟ در حالت کلی باید گفت که اگر چیزی از نظر روحی و روانی شما را آزار میدهد، قطعا مراجعه به روانشناس میتواند کمک بزرگی به شما کند؛ اما موضوع همیشه به این سادگیها نیست.
بسیاری از افرادی که از افسردگی رنج میبرند، خود هرگز متوجه این موضوع و بیماری نمیشوند. برای بسیاری دیگر از بیماریهای روحی و روانی نیز اتفاق مشابه میافتد. در برخی از موارد نیز ممکن است فرد تصور کند که مشکل جدی نیست و پس از مدتی به خودی خود خوب میشود.
اینجاست که شناخت علائم و رفتارها اهمیت پیدا میکند. در ادامه برخی از مهمترین نشانههایی که بیان میکند شما نیاز به مراجعه به روانشناس دارید را بررسی میکنیم؛ اما پیش از آن بهتر است یادآوری کنیم که مراجعه به روانشناس و دریافت درمان تخصصی به هیچ عنوان خجالتآور نیست.