آلزایمر چیست؟ دلایل و علائم آلزایمر
آلزایمر یکی از بیماری‌ها و اختلالات رایج در بین افراد مسن و سالمندان است که زندگی آن‌ها را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. فرد مبتلا به آلزایمر، بخشی از حافظه خود را از دست می‌دهد و موضوعاتی را فراموش می‌کند. آلزایمر به‌قدری می‌تواند پیشرفته شود که فرد حتی نام و مشخصات خود را نیز به طور کلی فراموش کند.
آلزایمر قطعا بیماری‌ای سخت و ناراحت‌کننده چه برای خود بیمار و چه برای اطرافیان اوست. نگهداری از فرد مبتلا به آلزایمر یا زوال عقل بسیار دشوار است و نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد. اگرچه امروزه درمان قطعی برای آلزایمر وجود ندارد، اما شما می‌توانید با انجام برخی از تمرینات و راهکارها، ریسک ابتلا به آلزایمر خود را بسیار کاهش دهید. تحقیقات بسیار زیادی روی این بیماری انجام شده است و علت‌ها و علائم آلزایمر کشف شده است؛ اما همچنان هیچگونه درمان قطعی برای درمان یا پیشگیری از آلزایمر وجود ندارد؛ البته برخی از داروها هستند که باعث کند شدن روند آلزایمر می‌شوند.
در این نوشته از کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، می‌خواهیم درباره بیماری آلزایمر، دلایل بروز آلزایمر، روش‌های کنترل و درمان آلزایمر و … صحبت کنیم. اگر شما هم در نزدیکان و اطرافیانتان، شخص مبتلا به آلزایمر وجود دارد، پیشنهاد می‌کنیم در ادامه این نوشته با ما همراه باشید.
کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، آماده برگزاری جلسات روانشناسی در محیطی آرام و خصوصی و زیر نظر حرفه‌ای‌ترین روانشناسان و متخصصان روانشناسی است. شما می‌توانید از طریق لینک زیر برای شرکت در جلسات روانشناسی، وقت رزرو کنید.
آلزایمر چیست؟
آلزایمر یا بیماری فراموشی، یک اختلال مغزی است که در آن فرد به مرور حافظه خود را از دست می‌دهد و ممکن است تمام خاطرات خود را فراموش کند. آلزایمر می‌تواند به‌قدری شدید باشد که فرد حتی هویت خود و اطرافیانش را نیز به طور کلی فراموش کند.
اگرچه با افزایش سن، اندکی فراموشکاری طبیعی است؛ اما در فرد مبتلا به آلزایمر، این موضوع خیلی شدیدتر و سریع‌تر رخ می‌دهد و اختلال حافظه به تدریج پیشرفت می‌کند. اختلال آلزایمر در افراد بالای ۶۵ سال بسیار رایج است.
علائم آلزایمر
متاسفانه در اغلب موارد، هنگامی که آلزایمر در مراحل اولیه خود قرار دارد، علائم مشخصی ندارد و قابل تشخیص نیست؛ با این حال، برخی از علائم آلزایمر هستند که با توجه به آن‌ها می‌توان خیلی سریع متوجه آلزایمر شد و درمان و پیشگیری از آلزایمر را آغاز کرد. از جمله علائم آلزایمر عبارتند از:
- فراموش کردن تجربه‌ها و خاطرات گذشته
- فراموش کردن افراد مختلف
- اجتناب از قرار گرفتن در محیط‌های جدید
- مشکل در یادگیری
- نوسنات خلقی
- افسردگی
- اختلال در گفتار
علائم آلزایمر در ابتدا ممکن است بسیار خفیف و جزئی باشد؛ اما اگر فرد درمان مناسبی دریافت نکند و کاری برای کنترل آلزایمر انجام ندهد، این علائم خیلی زود شدت می‌یابند. به عنوان مثال، ممکن است در ابتدای ابتلا آلزایمر فرد تنها گاهی از اطرافیان دور خود را به یاد نیاورد؛ اما رفته‌رفته این موضوع می‌تواند باعث شود که فرد حتی اعضای خانواده و فرزندان خود را نیز فراموش کند؛ پس بسیار مهم است که در صورت مشاهده علائم آلزایمر در فرد، برای درمان و کنترل سریع آن اقدام کنید.
آلزایمر معمولا با افسردگی همراه است و فرد مبتلا به آلزایمر، پس از مدتی دچار افسردگی نیز می‌شود؛ از این رو بسیار مهم است که در کنار درمان و کنترل آلزایمر، به فکر درمان افسردگی نیز باشیم. افسردگی شایع‌ترین بیماری روانی در جهان شناخته می‌شود. فرد مبتلا به افسردگی، به صورت مداوم احساس غم و اندوه می‌کند و علاقه خود را نسبت به همه چیز از دست می‌دهد. افسردگی باعث می‌شود که فرد از انجام کارهای روزانه خود باز بماند و همین موضوع می‌تواند تاثیر بسیار زیادی روی زندگی او و اطرافیان داشته باشد.
روش های تشخیص آلزایمر
تشخیص آلزایمر در مراحل اولیه کمی دشوار است؛ اما اگر علائم آلزایمر را در فرد مشاهده کرده‌اید، بهتر است که هرچه سریع‌تر برای تشخیص قطعی به پزشک مراجعه کنید. پزشک معمولا برای تشخیص آلزایمر، از شرح حال کمک می‌گیرد. با کمک توصیفاتی که اطرافیان از فرد بیمار ارائه می‌دهند، مثل فراموشکاری، بد خلقی و … پزشک می‌تواند شک به آلزایمر ببرد؛ اما برای تشخیص قطعی، لازم به انجام تست‌های مختلف و عکس‌برداری از مغز است.
تست اعصاب یکی از تست‌هایی است که به تشخیص آلزایمر کمک می‌کند. در تست اعصاب، پزشک سلامت کلی اعصاب را بررسی می‌کند. همچنین MRI مغزی نیز می‌تواند به تشخیص آلزایمر کمک کند. با کمک تصویر ام ار آی، می‌توان قسمت‌هایی از مغز که مربوط به بیماری آلزایمر است و دچار مشکل شده‌اند را شناسایی کرد.
درمان آلزایمر
متاسفانه تاکنون درمان قطعی برای آلزایمر وجود ندارد؛ اما با شروع درمان‌های کنترلی می‌توانیم روند پیشروی این بیماری را کندتر کنیم تا فرد بتواند سالیان درازی، زندگی نرمال و طبیعی داشته باشد. در ادامه، از جمله روش های درمان آلزایمر را بررسی می‌کنیم:
دارو درمانی
یکی از اصلی‌ترین روش های درمان آلزایمر، دارو درمانی است. تحقیقات نشان داده است که برخی از داروها مثل «مهارکننده‌های کولین استراز» و «ممانتین» می‌توانند جلوی پیشرفت بیماری آلزایمر را بگیرند. این داروها سطح ارتباط سلول با سلول را در مغز افزایش داده و روند پیشرفت آلزایمر را کند می‌کنند.
روان درمانی
از آن جایی که اغلب بیماران مبتلا به آلزایمر، دچار افسردگی، اضطراب و سایر اختلالات روان نیز می‌شوند؛ از این رو بسیار مهم است که به سلامت روان سالمندان نیز توجه داشته باشیم. روان درمانی در چنین شرایطی می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. همچنین ممکن است روانشناس از بیمار و دیگر اعضای خانواده بخواهد تا در جلسات خانواده درمانی نیز شرکت کنند تا در مورد این بیماری و تاثیری که روی فرد بیمار و سایر اعضای خانواده می‌گذارد نیز صحبت کنند.
ایجاد یک محیط حمایتی و عاطفی
برای آن که دوران بیماری آلزایمر، برای فرد بیمار خیلی سخت نباشد، لازم است که در خانه محیطی امن و حمایتی برای بیمار ایجاد کنید.
- محیط خانه را تا حد امکان ایمن کنید و روی درها و پنجره‌ها، نوشته‌های مخصوص قرار دهید. قرار ملاقات‌ها و یادآوری‌های مهم را روی کاغذ نوشته و در دسترس بیمار قرار دهید.
- داروهای بیمار را دور از دسترس او قرار دهید و در مورد ساعت دقیق مصرف داروها حساس باشید.
- کارت شناسایی بیمار، آدرس و شماره تلفن را همیشه همراه بیمار قرار دهید تا در صورتی که راه خانه را فراموش کرد، بتوانید او را پیدا کنید. همچنین می‌توانید جی پی اس را روی تلفن همراه بیمار روشن کنید تا در صورتی که او را گم کردید، خیلی سریع و راحت بتوانید پیدا کنید.
سبک زندگی سالم
ورزش و تغذیه سالم نیز می‌تواند روی روند پیشروی بیماری آلزایمر کمک کند. سعی کنید برنامه ورزشی سبک و آرام، مثل پیاده روی روزانه، برای بیمار داشته باشید. پیاده روی روزانه علاوه بر تاثیر مثبتی که روی سلامت جسمی و فیزیکی بیمار دارد، باعث حفظ روحیه بیمار نیز می‌شود.
بیماران مبتلا به آلزایمر ممکن است غذا خوردن را فراموش کنند و اشتیاقی به آشپزی نداشته باشند؛ از همین رو لازم است که آن‌ها را تشویق به غذا خوردن کنید و غذاهای سالم برای آن‌ها تهیه کنید.
ارتباطات اجتماعی
یکی دیگر از مواردی که باید در مورد بیماران مبتلا به آلزایمر در نظر داشته باشید، ارتباطات اجتماعی است. بیماری آلزایمر به‌خودی خود سخت و دشوار است، پس با همراهی و حمایت بیمار در این دوران، زندگی آرام‌تر و مناسب‌تری را برای او رقم بزنید. سعی کنید بیمار مبتلا به آلزایمر را تنها نگذارید و در صورت امکان، قرار ملاقات‌های هفتگی برای او ترتیب دهید تا عزیزان و اعضای خانواده خود را ببیند. همچنین برنامه‌هایی مثل گوش دادن به موسیقی، کتاب خواندن، باغبانی، شرکت در اجتماعات سالمندان، بازی با کودکان و … نیز می‌تواند روی کیفیت زندگی سالمند مبتلا به آلزایمر تاثیرگذار باشد.
