درمان افسردگی را جدی بگیرید
افسردگی یکی از متداولترین بیماریهای روانی در عصر حاضر است. مطالعات نشان میدهد که بیش از نیمی از افراد در طول مدت زندگی خود، دورههای افسردگی را تجربه میکنند. افسردگی یکی از اختلالات روان رایج است که میتواند تاثیر بسیار زیادی روی سلامت روان فرد و زندگی نرمال او داشته باشد.
افسردگی را باید جدی بگیرید و نباید فرد افسرده را به حال خود رها کنید. اگر افسردگی به موقع بررسی و درمان نشود، میتواند اشتباهات جبران ناپذیری را رقم بزند و زندگی عادی شما را به شدت تحت تاثیر قرار دهد؛ تا آن جایی که حتی برای انجام فعالیتهای ساده روزانه هم انگیزه کافی برای بیرون آمدن از تخت خواب را نداشته باشید. در حالتهای شدیدتر، افسردگی میتواند باعث آسیب به خود یا حتی خودکشی شود.
از این رو بسیار مهم است که علائم و نشانه های افسردگی را بشناسید و در صورت مشاهده آنها در خود یا یکی از اعضای خانواده یا دوستانتان به موقع اقدام کنید و به فکر درمان آن باشید. نکتهی مهمی که در مورد افسردگی باید در نظر داشته باشید این است که افسردگی چهره ندارد. برخی افسردگی را تنها با ناراحتی و غم شناسایی میکنند؛ اگرچه ناراحتی و ناامیدی یکی از اصلیترین نشانههای افسردگی است؛ اما در بسیاری از موارد فرد مبتلا به افسردگی در جمع بسیار شاد و سرزنده است.
پیش از این نیز در یکی از مقالههای برگ سبز به بررسی علائم و نشانه های افسردگی در بزرگسالان پرداختهایم. پیشنهاد میکنیم پیش از ادامه این مطلب، سری به آن مقاله بزنید. در این مقاله از سری مقالات کلینیک روانشناسی برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران، میخواهیم پس از اشارهای کوتاه به نشانهها و علل ایجاد افسردگی، به معرفی روشهای درمانی مختلف برای افسردگی بپردازیم. اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که نشانه های افسردگی را در خود یا اطرافیانتان مشاهده کردهاید، پیشنهاد میکنیم در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
افسردگی یکی از شایعترین اختلالات روان در دنیای امروز است. تقریبا نیمی از افراد دورههای افسردگی را در طول مدت زندگی خود تجربه میکنند. خوشبختانه در صورتی که افسردگی به موقع تشخیص داده شود و برای درمان آن اقدام کنید، بهراحتی درمان میشود. اولین قدمی که باید در جهت درمان افسردگی بردارید، مراجعه به روانشناس است.
افسردگی چیست؟
افسردگی یکی از اختلالات خلقی شایع در افراد است. ممکن است هر یک از ما گاهی احساس ناراحتی و ناامیدی داشته باشیم؛ مهم است این نوع احساسات را با افسردگی اشتباه نگیریم. معمولا احساس ناراحتی و مود پایین پس از مدتی خود به خود رفع میشود؛ اما در مورد اختلال افسردگی اینگونه نمیباشد.
افسردگی زمانی به عنوان یک اختلال شناسایی میشود که شما نشانههای افسردگی را در مدت زمان بیش از دو هفته داشته باشید؛ این موضوع به این معنی است که هنگامی که نشانه های افسردگی به صورت مداوم در شما بروز پیدا میکند، وقت آن است که به دنبال درمان افسردگی باشید.
نشانه های شایع افسردگی
پیش از این در مقالهای دیگر به طور مفصل به نشانه های افسردگی پرداختهایم. پیشنهاد میکنیم سری به آن مقاله بزنید. در ادامه برخی از شایعترین نشانه های افسردگی را به صورت خلاصه بررسی میکنیم:
- ناراحتی و غم
- خشم و عصبانیت
- احساس بی ارزشی
- خستگی مفرط
- نشان ندادن علاقه و هیجان نسبت به فعالیتهای گذشته
- بیمیلی جنسی
- عدم تمرکز
- بیخوابی یا پرخوابی
- بیاشتهایی
- استرس و اضطراب
موارد بالا تنها چند نمونه از شایعترین نشانههای افسردگی است. برای تشخیص قطعی حتما باید به روانشناس مراجعه کنید. روانشناس به کمک تستهای روانشناسی و صحبت با شما میتواند در مورد ابتلای شما به افسردگی و نوع افسردگی نظر دهد.
افسردگی شایعترین بیماری روانی در جهان شناخته میشود. فرد مبتلا به افسردگی، به صورت مداوم احساس غم و اندوه میکند و علاقه خود را نسبت به همه چیز از دست میدهد. افسردگی باعث میشود که فرد از انجام کارهای روزانه خود باز بماند و همین موضوع میتواند تاثیر بسیار زیادی روی زندگی او و اطرافیان داشته باشد.
دلایل بروز افسردگی
عوامل زیادی میتواند باعث بروز اختلال افسردگی در افراد مختلف شود. این عوامل هم میتواند بیولوژیکی و ژنتیکی باشند و هم میتواند به دلیل شرایط و محیط اتفاق بیافتد. در ادامه برخی از مهمترین دلایل بروز اختلال افسردگی در افراد را بررسی میکنیم:
ژنتیکی
تحقیقات نشان میدهد که افسردگی میتواند ارثی باشد. اگر فرد یا افرادی در خانواده شما هستند که مبتلا به افسردگی باشند، احتمال این که شما هم در آینده مبتلا به افسردگی شوید، بالا میرود.
ضربه روحی دوران کودکی
یکی دیگر از دلایلی که میتواند باعث بروز افسردگی چه در دوران کودکی یا بزرگسالی باشد، ضربه روحی شدید و تروما در دوران کودکی است. معمولا افرادی که در دوران کودکی ضربه روحی شدید مثل از دست دادن یکی از اعضای خانواده، ترس و اضطراب و … را تجربه میکنند، احتمال ابتلا به افسردگی در آنها بیشتر میشود.
افسردگی تنها مختص به بزرگسالان نیست و کودکان نیز ممکن است همانند بزرگسالان علائم و نشانه های افسردگی را تجربه کنند. نشانه های افسردگی در کودکان با بزرگسالان متفاوت است و ممکن است تنها محدود به گوشهگیری، غم و ناراحتی مداوم نباشد.
ساختار مغز
اگر لوپ پیشانی مغز شما فعالیت کمتری داشته باشد، احتمال ابتلا به افسردگی در شما بالا میرود؛ البته دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که کمکاری این قسمت از مغز پس از افسردگی اتفاق میافتد یا یکی از علل بروز افسردگی است.
شرایط پزشکی
برخی از بیماریها میتواند باعث بروز افسردگی در افراد شود. به عنوان مثال اغلب افرادی که با سرطان درگیر هستند، دچار افسردگی نیز میشوند. همچنین برخی از داروها میتواند باعث بروز افسردگی در فرد شود.
مصرف الکل و مواد مخدر
مصرف بیش از اندازه الکل و مواد مخدر میتواند روی ساختار مغز شما تاثیر بگذارد و ریسک ابتلا به افسردگی را در فرد افزایش میدهد.
درمان افسردگی
از آن جایی که افسردگی انواع مختلفی دارد و ممکن است بر اثر موارد متفاوتی اتفاق بیافتد، نوع درمان آن نیز میتواند متفاوت باشد. هر فردی که برای درمان افسردگی اقدام میکند و به کلینیک روانشناسی مراجعه میکند، بنا به تصمیم درمانگر، یکی از تکنیکهای درمان افسردگی را برای درمان اختلال پیش میگیرد. در ادامه برخی از مهمترین تکنیکهای درمانی افسردگی را بررسی میکنیم:
روان درمانی
اولین اقدامی که شما میتوانید برای درمان افسردگی انجام دهید، مراجعه به یک روانشناس بالینی متخصص است. در اغلب موارد مراجعه به روانشناس میتواند کمک بزرگی به درمان افسردگی کند. مراجعه به روانشناس این امکان را به شما میدهد تا در محیطی امن و به دور از قضاوت دربارهی احساسات خود صحبت کنید؛ همچنین تکنیکهای درمانی که مشاور به شما میآموزد میتواند در درمان افسردگی شما بسیار موثر باشد.
در بسیاری از موارد افسردگی ریشه در مشکلی دیگر دارد؛ یعنی فرد به علت مشکلات و اختلالات دیگری که دارد، دچار افسردگی نیز شده است. در چنین مواردی نیز مراجعه به روانشناس میتواند کارساز باشد و درمانگر با ریشهیابی مشکل اصلی، کمک بزرگی به درمان افسردگی میکند.
دارو درمانی
معمولا برای آن دسته از بیمارانی که به روان درمانی پاسخ مناسبی نمیدهند، در کنار مشاوره و روان درمانی، داروهای ضد افسردگی نیز تجویز میشود. دارو درمانی یکی دیگر از تکنیکهای درمان افسردگی است که معمولا در کنار تکنیکهای دیگر استفاده میشود.
برای شروع دارو درمانی شما باید به یک روانپزشک مراجعه کنید. توجه داشته باشید که روانشناس به هیچ عنوان اجازه تجویز دارو برای شما را ندارد و در صورتی که روانشناس شما تشخیص دهد که در کنار روان درمانی، شما نیاز به دارو درمانی نیز دارید، باید شما را به یک روانپزشک مجرب ارجاع دهد.
داروهای ضد افسردگی معمولا روی انتقال دهندههای عصبی سلولهای مغزی تاثیر میگذارد و انتقال پیام عصبی را، بسته به نوع افسردگی، کندتر یا شدیدتر میکند. تحقیقات نشان داده است که معمولا فرد پس از ۶ تا ۸ هفته از شروع دارو درمانی، تاثیرات شگفتانگیز آن را در خود مشاهده خواهد کرد. پس از شروع بهبودی علائم فرد، دارو درمانی بسته به نظر روانپزشک باید ۴ الی ۹ ماه دیگر ادامه پیدا کند. در برخی از موارد نیز ممکن است رواپزشک تشخیص دهد که فرد مبتلا به افسردگی باید تا آخر عمر این داروها را مصرف کند.
روانپزشکی یکی از شاخههای علم روان درمانی است که به درمان بیماریهای مختلف با کمک دارو میپردازد. آن دسته از بیماران مبتلا به افسردگی که به روش روان درمانی پاسخ نمیدهند، معمولا در کنار روان درمانی از دارو درمانی نیز استفاده میکنند. ما در کلینیک مشاوره برگ سبز، خدمات روانپزشکی نیز به شما عزیزان ارائه میدهیم.
نوروفیدبک
یکی دیگر از تکنیکهای درمان افسردگی، استفاده از روش نوروفیدبک است. همانطور که بالاتر نیز گفتیم، افسردگی ممکن است به علت کمکاری لوپ پیشانی اتفاق بیافتد. اگر پیامهای ارسالی و دریافتی در این قسمت از مغز کاهش پیدا کند، به احتمال زیاد فرد دچار افسردگی خواهد شد.
در روش نوروفیدبک، که یک روش غیرتهاجمی است، ما به دنبال آموزش دوباره مغز هستیم. نوورتراپیست با اتصال الکترودهایی به مغز فرد مبتلا به افسردگی، میزان امواج ارسالی مغز (EEG) را اندازهگیری میکند و امواج مغز را به دقت آنالیز میکند.
سپس با کمک یک برنامه آموزشی، به دنبال آموزش دوباره به مغز هستیم. در این برنامه آموزشی با کمک نمایش فیلم، پخش صداهای مختلف یا یک بازی بدون دخالت دست، به دنبال این هستیم تا به صورت غیرمستقیم به مغز آموزش دهیم تا سیگنالهای ارسالی خود را تنظیم کند.
نوروفیدبک برای آن دسته از افرادی که پاسخ مناسبی به دو روش درمانی قبلی، یعنی روان درمانی و دارو درمانی، نمیدهند و دچار افسردگی حاد هستند، بسیار مناسب است و میتواند به درمان و بهبود علائم افسردگی فرد کمک کند.
نوروفیدبک یکی از روشهای درمانی نوروتراپی است که برای درمان بسیاری از اختلالات روانی مثل بیش فعالی، افسردگی حاد، اختلالات خواب، وسواس فکری و … به کار میرود. در این تکنیک درمانی نوین، ما به دنبال آموزش دوباره مغز توسط خود مغز هستیم تا مغز بتواند امواجی که منتشر میکند را دوباره اصلاح کند.
گروه درمانی
یکی دیگر از تکنیکهای درمان افسردگی که این روزها در سراسر دنیا در کنار تکنیکهای دیگر استفاده میشود، گروه درمانی است. در جلسات گروه درمانی افراد مختلفی که مبتلا به افسردگی هستند دور هم جمع میشوند و از تجربیات خود میگویند و یک درمانگر نیز این جلسه را مدیریت میکند.
گروه درمانی در وهله اول این حس را به فرد مبتلا به افسردگی انتقال میدهد که تنها نیست و بسیاری از افراد نیز در اطراف او وجود دارند که با اختلالی مشابه با او درگیر هستند. این حس به درمان بیمار و پیگیری جلسات درمانی او بسیار کمک میکند؛ علاوه بر این، گروه درمانی به بالا بردن کیفیت زندگی اجتماعی فرد مبتلا به افسردگی نیز کمک میکند و کمکم او را برای ورود به اجتماع و صحبت کردن و تعامل با سایر افراد آماده میکند.
تحریک مغز یا tDCS
tDCS یکی دیگر از روشهای نوروتراپی است که به درمان افسردگی کمک میکند. در روش tDCS دستگاهی مثل هدفون روی سر فرد قرار میگیرد؛ در برخی از موارد نیز ممکن است نوروتراپیست از الکترودهای مختلف روی قسمتهای مختلف مغز استفاده کند.
در روش tDCS ما به دنبال تحریک مغز هستیم تا مغز شروع به اصلاح سیگنالهای ارسالی خود کند. در بسیاری از موارد افسردگی به علت اختلال در سیگنالهای عصبی ارسال شده از طرف مغز به وجود میآید و یک شوک کوچک به مغز میتواند به اصلاح این سیگنالها کمک کند.
در تکنیک tDCS، نوروتراپیست با وارد کردن یک شوک کوچک به مغز به وسیله امواج الکتریکی به دنبال تحریک مغز و اصلاح سیگنالهای ارسالی آن است. این شوک به قدری کوچک است (در حد یک میلی آمپر) که شما چیزی جز یک خارش ساده در قسمت سر احساس نخواهید کرد و جای هیچ نگرانیای از این بابت نیست. اغلب افرادی که نسبت به داروهای ضد افسردگی واکنش نشان نمیدهند، پاسخ خوبی از درمان tDCS میگیرند و این تکنیک به بهبود افسردگی آنها کمک میکند.
tDCS یکی از تکنیکهای نوروتراپی است. نوروتراپی مجموعهای از روشهای درمانی غیرتهاجمی است که با هدف اصلاح عملکرد مغز انجام میگیرد. نوروتراپی با تکنیکهای خاص به اصلاح عملکرد مغز کمک میکند.